در حالی که خاورمیانه به طور سنتی به عنوان یک منطقه با منابع نفتی غنی شناخته میشود، در سالهای اخیر، توجه به صنایع غیرنفتی، به ویژه صنعت معدن و فلزات، افزایش یافته است و مس یکی از فلزات کلیدی در این تحولات اقتصادی به شمار میرود
منطقه غرب آسیا یا خاورمیانه، با توجه به منابع طبیعی غنی و موقعیت جغرافیایی استراتژیک، نقش مهمی در تأمین مس برای بازار جهانی و همچنین در تأثیرگذاری بر قیمتهای مس در سطح بینالمللی ایفا میکند. در حالی که خاورمیانه به طور سنتی به عنوان یک منطقه با منابع نفتی غنی شناخته میشود، در سالهای اخیر، توجه به صنایع غیرنفتی، به ویژه صنعت معدن و فلزات، افزایش یافته است و مس یکی از فلزات کلیدی در این تحولات اقتصادی به شمار میرود. کشورهای غرب آسیا همچنان به دنبال توسعه بازار داخلی خود و گسترش روابط تجاری با سایر نقاط جهان هستند. سرمایهگذاری در زیرساختهای معدن و فلزات، همکاریهای تجاری با کشورهای دیگر، و تلاش برای افزایش صادرات مس به کشورهای با تقاضای بالا نظیر چین و هند، از جمله استراتژیهای اصلی کشورهای خاورمیانه در این صنعت به شمار میرود. در آینده، پیشبینی میشود که این منطقه به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی مس باقی بماند و نقش آن در تأمین مس برای صنایع جهانی بیشتر از پیش شود.
یکی از اصلیترین تولیدکنندگان مس در این منطقه، ایران است. ایران دارای ذخایر بزرگ مس است و به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در تولید مس در خاورمیانه شناخته میشود. معدن مس سرچشمه که در استان کرمان واقع شده، یکی از بزرگترین معادن مس در جهان است و ایران را به یکی از تولیدکنندگان اصلی مس در منطقه تبدیل کرده است. علاوه بر سرچشمه، معادن دیگری مانند میانه و کوهدشت نیز در ایران فعالیت دارند. این منابع مس عمدتاً به بازارهای جهانی صادر میشوند و ایران توانسته است به عنوان یک صادرکننده بزرگ مس در خاورمیانه و جهان مطرح شود. با توجه به تحریمهای بینالمللی، ایران همچنان تلاش دارد که بازارهای خود را گسترش دهد و از طریق راههای مختلف تجارت، از جمله مبادلات مستقیم و استفاده از کشورهای واسطه، به صادرات خود ادامه دهد.
ترکیه با بهرهبرداری از معادن مس خود در مناطق مختلف، از جمله در منطقه آداکلی و کایسری، به تولید و صادرات مس پرداخته است. این کشور علاوه بر تولید، در بخش بازیافت مس نیز فعال است و در این زمینه به یکی از مراکز مهم بازیافت مس در منطقه تبدیل شده است. از سوی دیگر، ترکیه به عنوان یک کشور صنعتی با نیاز بالا به مواد اولیه، به واردات مس برای تأمین نیازهای خود در صنایع مختلف، از جمله صنایع الکترونیکی و خودروسازی، نیز وابسته است. بازار مس ترکیه به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و ارتباطات تجاری گسترده، برای تولیدکنندگان و تجار بینالمللی اهمیت ویژهای دارد.
عربستان سعودی نیز که در گذشته بیشتر به عنوان یک تولیدکننده نفت شناخته میشد، در حال حاضر تلاشهایی برای تنوعبخشی به اقتصاد خود و سرمایهگذاری در بخش معدن و فلزات، از جمله مس، انجام داده است. عربستان به دنبال توسعه معادن و صنایع مرتبط با مس است و پروژههای جدیدی را برای استخراج و فرآوری این فلز آغاز کرده است. این کشور همچنین با توجه به توسعه زیرساختهای صنعتی و شهری خود، به شدت به مس برای ساخت و ساز و تأسیسات برقی نیاز دارد. عربستان سعودی در حال حاضر به عنوان یک واردکننده مس، نیاز خود را از کشورهای مختلف تأمین میکند و در آینده ممکن است به یکی از تولیدکنندگان عمده مس در منطقه تبدیل شود.
در امارات متحده عربی، نقش دبی و سایر امارات در تجارت مس و صنایع معدنی نیز برجسته است. دبی به عنوان یک هاب تجاری بینالمللی، مرکز مهمی برای واردات و صادرات مس در خاورمیانه است. بسیاری از تجار و شرکتهای بینالمللی از دبی به عنوان دروازهای برای دسترسی به بازارهای خاورمیانه و آسیای مرکزی استفاده میکنند. علاوه بر این، امارات در زمینههای مختلف از جمله ساخت و ساز و انرژیهای تجدیدپذیر به میزان زیادی به مس نیاز دارد. اسلب، شمش، کاتد و بیلت مس در خاورمیانه فراوان است و صادرات آن قابل توجه است. کاتد به واحد ریخته گری در پالایشگاه و لیچینگ فرستاده می شود. این واحد از دو قسمت ریخته گری پیوسته و نیمه پیوسته تشکیل شده است. در میان محصولات ریخته گری نیمه پیوسته، بخش اسلب (شمش مسطح مس) است که طبق استاندارد ASTM B5 تولید می شود.
به طور کلی ابعاد دال ها به صورت ورق های مسطح به شرح زیر است:
- طول: 7300 میلی متر
- عرض: 660 میلی متر
- ضخامت: 127 میلی متر
بیلت:
کاتد تولید شده در پالایشگاه و لیچینگ به واحد ریخته گری ارسال می شود. این واحد از دو قسمت ریخته گری پیوسته و نیمه پیوسته تشکیل شده است. یکی از محصولات بخش ریختهگری نیمه پیوسته بیلت (شمش استوانهای مس) است که بر اساس استاندارد ASTM B5 تولید میشود.
ابعاد بیلت که به صورت استوانه ای یا سیمی است به شرح زیر است:
- طول: 7300 میلی متر
- قطر: 250 میلی متر
وجود معادن متعدد مس در ایران و خاورمیانه و صادرات آن به کشورهای دیگر، ایران را به تامین کننده حدود 3 درصد از ذخایر مس جهان تبدیل کرده است. به عنوان مثال در هفت ماهه اول سال 95 حدود 200 کیلوگرم شمش مس به کشورهای دیگر صادر شده که این رقم حدود یک میلیون و 193 هزار و 376 دلار است. اگر به دنبال خرید و فروش فلز مس هستید ، سیستم آهن 20 در این زمینه در کنار شما خواهد بود. پس از افزایش قیمت مس ، این اتفاق افتاد که سیم آلومینیومی را به سیم مسی ترجیح دادند . قیمت مس بالاتر از آلومینیوم است در حالی که معادل آن 50 درصد مساحت مس بیشتر است و این دقیقاً به معنای هزینه اقتصادی است.
اما قیمت بالای مس صد در صد بی دلیل نیست. بر خلاف آلومینیوم - که عملکرد خود را از دست می دهد و با اکسید شدن خطرناک می شود - مس با اکسید شدن خواص خود را از دست نمی دهد و به کار خود ادامه می دهد. مس انتخاب بسیار مطمئن تری برای صنعت برق است و البته بازدهی بالاتری دارد، رسانایی بالای مس ، امکان استفاده از مس را در نیروگاه ها فراهم می کند. مس همچنین دارای استحکام کمتری است که باعث رسانایی آن می شود. مزیت اصلی سیم مسی استحکام و انعطاف پذیری آن است. سهولت انعطاف پذیری، سیم کشی و نصب. رسانایی مس به قدری بالاست که به هادی های کوچک نیاز دارید و به دلیل استحکام فیزیکی آن مطمئن خواهید بود که اتصالات قوی و مطمئنی دارید. همچنین انعطاف پذیری بالای مس تضمین می کند که خطر شکستگی روی مس وجود ندارد. تنها عیب این است که مس گران است
بازار مس در غرب آسیا تحت تأثیر چندین عامل قرار دارد. نخستین عامل، رشد تقاضا برای مس در صنایع مختلف است، از جمله صنایع ساختمانی، الکترونیک، خودرو، و انرژی. با توجه به رشد اقتصادی کشورهای منطقه و افزایش نیاز به زیرساختهای شهری و صنعتی، تقاضا برای مس به طور چشمگیری افزایش یافته است. همچنین، نوسانات قیمت مس در بازار جهانی میتواند تأثیرات زیادی بر تجارت مس در خاورمیانه داشته باشد. کشورهای تولیدکننده مس در این منطقه، به ویژه ایران و ترکیه، با تغییرات قیمت جهانی مس در بازارهای بورس فلزات و شرایط اقتصادی جهانی روبهرو هستند.