امارات متحده عربی، چین، عربستان سعودی، و عمان برای واردات به یمن و مصر، جمهوری عربی، ترکیه، عمان، سودان و اریتره برای صادرات از یمن مهمترین شرکای تجاری این کشور هستند. در یمن هیچ گونه مالیات فرودگاهی از مسافران هنگام سوار شدن در فرودگاه اخذ نمی شود. یمن از نظر مواد معدنی و وجود معادن مختلف غنی است.
موقعیت جغرافیایی، زبان و مذهب مردم یمن
یمن، کشوری واقع در انتهائی ترین منطقه جنوب غربی شبه جزیره عربستان است. اکثرا مناطق آن کوهستانی و عموماً دارای آب و هوای نسبتا خشک است، اگرچه در این کشور زمینهای وسیع با بارندگی کافی برای کاربردهای کشاورزی وجود دارد. مردم به لهجه های مختلف عربی صحبت می کنند و اکثرا مسلمان هستند. تاریخ، فرهنگ، اقتصاد و جمعیت یمن همگی تحت تأثیر موقعیت استراتژیکی این کشور در بخش ورودی دریای سرخ در جنوب کشور – در واقع تقاطع مسیرهای تجاری و ارتباطی باستانی و مدرن میباشد - قرار گرفته است. در عصر باستان، کشورهایی که منطقه امروزی به نام یمن را اشغال کرده بودند، عرضه کالاهای مهمی مانند کندر و مرمر را تحت کنترل خود داشتند و بر تجارت بسیاری اقلام با ارزش دیگر مانند ادویه جات با توجه به شروط وضع شده توسط اتحادیه، تسلط داشتند.
در سراسر جامعه یمن، گسترده ترین تمایز بین گروه های جمعیتی نه بر اساس قومیت، بلکه بر اساس وابستگی مذهبی صورت گرفته است. اسلام دین دولتی مردم یمن است و شاخه سنی اسلام که توسط مکتب شافعی نمایندگی می شود، در این کشور غالب است. اقلیت شیعه متشکل از مکتب زیدی است که از دیرباز در ارتفاعات کوهستانی شمالی از نظر سیاسی بر منطقه مسلط بوده اند و اسماعیلیان که اکنون گروه نسبتاً کوچکی هستند که در منطقه هراز در شمال یمن و جبل مناخه و همچنین در مناطق کوهستانی منطقه غرب صنعا ساکن هستند. یمن فقیرترین کشور در منطقه خاورمیانه است و نرخ بالای بیکاری، فساد و سوءتغذیه در آن چهار ماه پیش، به خیزش مردمی علیه دولت دامن زد. با این حال، بحران سیاسی پس از آن، اقتصاد را به زانو درآورده و اکنون تصور میشود که نرخ بیکاری در این کشور به بیش از 60 درصد رسیده باشد.
موقعیت جغرافیایی، زبان و مذهب مردم یمن, بیشتر بخوانید...
تجارت و اقتصاد یمن
ترکیه یکی دیگر از منابع اصلی واردات کشور یمن است. سایر کشورهای مقصد عمده صادرات یمن عبارتند از: تایلند، مالزی، امارات متحده عربی و عمان. یمن غلات، محصولات غذایی، مواد شیمیایی و ماشین آلات را وارد می کند. محصول صادراتی غالبا نفت خام است، همچنین طلا و اقلام غذایی را نیز به همسایگان خود صادر می کند.
تقریباً 30 درصد از مشاغل در کشور یمن در بخش کشاورزی قرار داشته و پس از آن در بخش تجارت (عمده فروشی یا خرده فروشی) با 23 درصد قرار دارد. این موضوع در دو شغل متداول در میان یمنیها بازتابی خوبی داشته است : کشاورز و فروشنده مغازه. بیشترین اشتغال در یمن در بخش غیررسمی (73.2 درصد) بوده است
تجارت و اقتصاد یمن, بیشتر بخوانید...
سیستم حمل و نقل در یمن برای حمل کالا
تا دهه 1960 عملاً هیچ جاده ای در هیچ جای یمن به جز شهر عدن وجود نداشت. اولین راه از این راهها و جاده ها در شمال کشور به عنوان بخشی از حمایت ها و کمک های خارجی توسط چین، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی ساخته شد. این اولین جاده ها - یعنی یکی از الحدیده به صنعا و یکی از موکا (المخها) به صنعا از طریق تعزی - نشان دهنده شاهکارهای مهندسی در آن زمان بوده است. آنها زمان حمل و نقل بین شهرهای مختلف را از روزها به چند ساعت کاهش دادند و انفجاری از ترافیک وسائل نقلیه و تجارت درون دولتی را به راه انداختند. از آن زمان، بسیاری از جادههای ابتدایی سابق در شمال و جنوب آسفالت شدهاند و درخواستهایی برای بهبود و اصلاح سایر مسیرهای مشابه توسط شهرهای کوچک و روستاهای متعدد مطرح شده است. اگرچه در حال حاضر همه شهرها توسط جادههایی با آب و هوای مختلف در اختیار عموم قرار دارد، همچنین مسیرهای هزاران مایلی وجود دارد که فقط با وسایل نقلیه همهجانبه قابل عبور هستند. این مسیرها که از اواسط دهه 1970 با سرعتی شتابان ساخته شدهاند، نوعی مسیر خروجی برای کالاهای تولید محلی به منظور فروش آنها و دسترسی آسانتر به محصولات مصرفی فراهم کردهاند. پایتختهای سابق عدن و صنعا همچنان بعنوان قطبهای ارتباطی بین مناطق جنوبی و شمالی یمن باقی ماندهاند و رفت و آمد بین اکثر شهرها جز از طریق این مراکز امکانپذیر نیست.
خطوط هوایی دولتی کشور یمن برای سفر به هر کشور دیگر مورد استفاده قرار گرفته و در واقع راه اصلی حمل و نقل به جهان خارج را برای مسافران، همچنین برای حمل و انتقال بسته های پستی و بارهای سبک فراهم کرده است . هر دو شرکت هواپیمایی، به ویژه شرکت هواپیمایی در جنوب کشور، سفر و حمل و نقل داخلی بین شهرها و شهرهای بزرگ یمن را بسیار تسهیل کردند. سرانجام نزدیک به یک دهه پس از اتحاد یمن این دو خط هوایی با یکدیگر ادغام شدند. امروزه، خطوط هوائی یمن (یمن ایرویز) خدمات منظمی را به تعداد زیادی از کشورهای منطقه دریای سرخ و بیشتر کشورهای عربی ارائه می دهد. همچنین به تعداد روز شماری در مراکز حمل و نقل اروپایی شعب فراوانی را ایجاد کرده است. فرودگاه های اصلی عدن، صنعا و الحدیده هستند. تعدادی فرودگاه کوچک دیگر نیز در شهرهای دیگر وجود دارد.
سیستم حمل و نقل در یمن برای حمل کالا, بیشتر بخوانید...
میزان تولید ناخالص داخلی و اقتصاد یمن
در سال 2019، تولید ناخالص داخلی یمن حدود 29.9 میلیارد دلار (نرخ ارز فعلی بازار) بوده است. تولید ناخالص داخلی واقعی حدود 2.1 درصد افزایش یافت. و جمعیت آن 32 میلیون نفر بود. (منبع: صندوق بین المللی پول) یمن در سال 2019 صد و چهل و یکمین شریک تجاری بزرگ ایالات متحده با 275 میلیون دلار تجارت کالا (دو طرفه) بوده و واردات کالا نیز در بین این دو کشور بالغ بر 5 میلیون دلار بوده است. مازاد تجاری کالاهای ایالات متحده با یمن در سال 2019 به میزان 265 میلیون دلار تخمین زده شده است. بر اساس گزارش وزارت بازرگانی، در سال 2015 صادرات کالاهای ایالات متحده به یمن (بر اساس آخرین اطلاعات موجود) از 900 محصول برآورد شده پشتیبانی کرده است.
سازمان ملل متحد، یمن را بعنوان بدترین بحران انسانی در جهان قلمداد می کند. حدود 80 درصد از جمعیت کل کشور یعنی 24 میلیون نفر، به نوعی به کمک های بشردوستانه یا محفاظتی نیاز دارند، همچنین 14.3 میلیون نفر نیز بشدت به کمک و حمایت نیازمند هستند. بیش از 20 میلیون یمنی دیگر که 10 میلیون نفر آنها نزدیک به قحطی زدگی هستند و در وضعیت نامرغوبی از نظر تامین مواد غذایی خود و افراد تحت حمایت خود قرار دارند همچنین بیش از 3.4 میلیون نفر در داخل کشور نیز کارتن خواب و بدون خانمان بوده و آواره شده اند. ساختارهای نهادی و اقتصادی دولت در آستانه فروپاشی قرار گرفته است و در نتیجه آن دولت با فقدان خدمات اولیه مواجه شده و همچنین با از دست رفتن معیشت و کاهش درآمد بخش بزرگی از جمعیت، دولت با معضل بزرگی مواجه شده است. این درگیری آسیب شدیدی به زیرساختهای اقتصادی کشور وارد کرده و باعث کاهش بیش از 47 درصدی تولید ناخالص داخلی این کشور از سال 2015 به بعد شده است. حقوق بیشتر افراد در زمینه های شغلی متفوت کاهش یافته و بیش از 600000 نفر شغل خود را در بخش خصوصی از دست داده اند - وضعیتی که در حال حاضر نیز با بحران کووید-19 به شدت تشدید شده است.
میزان تولید ناخالص داخلی و اقتصاد یمن, بیشتر بخوانید...
واردات و صادرات یمن
یمن در سال 2019 رتبه صد و بیست و سومین بازار صادرات کالاها به ایالات ایالات متحده را بخود اختصاص داده است. صادرات کالاهای ایالات متحده به یمن در سال 2019، به میزان 270 میلیون دلار بود که 41.1 درصد (79 میلیون دلار) نسبت به سال 2018 افزایش داشته اما 29.2 درصد در مقایسه با سال 2009 کاهش داشته است.
واردات و صادرات یمن, بیشتر بخوانید...
جزئیات مقررات گمرک، ارز و مالیات فرودگاهی یمن
یمن به دلیل جنگ داخلی و بیثباتی سیاسی و اقتصادی، مقررات گمرکی، ارزی و مالیاتی نسبتاً پیچیدهای دارد که ممکن است بسته به شرایط زمانی و منطقهای متغیر باشد. واردات و صادرات کالا به یمن تحت نظارت شدید گمرکی قرار دارد. واردکنندگان باید تمام مدارک مربوط به کالاها، از جمله فاکتور تجاری، لیست بستهبندی، گواهی مبدأ، و مجوزهای واردات را ارائه دهند. برخی کالاها، مانند مواد غذایی، داروها، و تجهیزات خاص، نیازمند مجوزهای ویژه هستند. یمن از تعرفههای گمرکی متغیری استفاده میکند که بسته به نوع کالا متفاوت است. اما در سالهای اخیر به دلیل کاهش کنترل دولت مرکزی، مقررات گمرکی در برخی بنادر و مناطق توسط گروههای مختلف محلی اجرا میشود که ممکن است منجر به هزینههای اضافی یا تأخیر شود.
به دلیل محدودیتهای ارزی و کاهش شدید ارزش ریال یمن در برابر ارزهای خارجی، واردکنندگان ملزم هستند ارز خارجی را از طریق کانالهای رسمی، نظیر بانک مرکزی یمن، تأمین کنند. این فرآیند معمولاً پیچیده و زمانبر است و به دلیل کمبود ذخایر ارزی کشور، امکان تأمین ارز بهطور کامل وجود ندارد. همچنین، خروج ارز خارجی از کشور تحت محدودیتهای سختگیرانهای قرار دارد، و مسافران موظفند مبلغ ارز خارجی همراه خود را اعلام کنند. مسافران ورودی و خروجی از یمن ممکن است ملزم به پرداخت مالیات فرودگاهی باشند. این مالیات معمولاً بهعنوان بخشی از بلیط هواپیما در نظر گرفته میشود، اما در برخی موارد ممکن است بهصورت جداگانه و در هنگام ورود یا خروج دریافت شود. مبلغ این مالیات میتواند بسته به شرایط زمانی و تصمیمات مقامات محلی تغییر کند.
جزئیات مقررات گمرک، ارز و مالیات فرودگاهی یمن, بیشتر بخوانید...
منابع معدنی یمن
به گفته یکی از قهرمانان توسعه، ذخایر مرمر و سنگ آهک با کیفیت بالا در رشته کوهی که بیش از 100 کیلومتر از عدن تا استان های لحج و ابین را در بر می گیرد، وجود دارد. وجود صنعت معدنی توسعه یافته در هر کشوری می تواند از مشاغل گوناگون در طول کل زنجیره تامین و تولید حمایت کند.
دولت یمن در حال همکاری با بخش خصوصی به منظور ایجاد یک برنامه استراتژیک برای بهبود فضای کسب و کار است. قصد دارد انگیزه های بیشتری برای سرمایه گذاران بین المللی که مایل به مشارکت در توسعه کشور هستند فراهم کند. فرصت های تجاری سرمایه گذاری بالایی در این کشور وجود دارد و همچنین امتیازات مناسبی در یمن برای بررسی ارائه شده است، انتخاب با شماست.
منابع معدنی یمن, بیشتر بخوانید...