اولین مقصد صادرات سیمان خاورمیانه کجاست؟ - هند اولین مقصد صادرات سیمان خاورمیانه است

اولین مقصد صادرات سیمان در منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) به طور عمده کشورهای همسایه و مناطقی هستند که به دلیل پروژه‌های بزرگ زیرساختی و عمرانی، تقاضای بالایی برای سیمان دارند. عراق یکی از اصلی‌ترین مقاصد صادرات سیمان از کشورهای غرب آسیاست. این کشور به دلیل نیاز شدید به بازسازی زیرساخت‌ها پس از سال‌ها درگیری و جنگ، یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان سیمان از کشورهای همسایه مانند ایران و ترکیه به شمار می‌رود. نزدیکی جغرافیایی عراق به این کشورها، هزینه‌های حمل و نقل را کاهش داده و تجارت سیمان را تسهیل کرده است.  

عراق به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان سیمان در خاورمیانه، سال‌هاست که اولین مقصد صادرات سیمان کشورهای غرب آسیا، به‌ویژه ایران، محسوب می‌شود. پس از سال‌ها جنگ و تخریب گسترده زیرساخت‌ها، این کشور نیاز شدیدی به مصالح ساختمانی از جمله سیمان دارد. تولید داخلی سیمان در عراق به دلیل مشکلات زیرساختی، محدودیت‌های انرژی و نبود فناوری‌های پیشرفته، توان پاسخگویی به تقاضای روزافزون داخلی را ندارد. از سوی دیگر، موقعیت جغرافیایی عراق و مرزهای مشترک آن با ایران و ترکیه، صادرات سیمان به این کشور را تسهیل کرده و این دو کشور را به تأمین‌کنندگان اصلی سیمان عراق تبدیل کرده است. ایران به‌ویژه به دلیل نزدیکی جغرافیایی، هزینه‌های پایین حمل‌ونقل و ظرفیت بالای تولید، سهم قابل‌توجهی از بازار سیمان عراق را در اختیار دارد.

ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سیمان در منطقه است و بخش عمده‌ای از صادرات سیمان خود را به عراق اختصاص می‌دهد. این صادرات به دلیل رشد پروژه‌های عمرانی در عراق و کاهش ظرفیت تولید داخلی این کشور بسیار اهمیت دارد. علاوه بر عراق، کشورهای حوزه خلیج فارس نیز مقاصد مهم صادرات سیمان هستند. به ویژه در کشورهایی مانند امارات متحده عربی، قطر و کویت که به دلیل پروژه‌های عظیم ساخت‌وساز و توسعه زیرساخت‌ها، تقاضای زیادی برای سیمان دارند.  علاوه بر این، سوریه نیز به عنوان یک مقصد صادراتی مهم در سال‌های اخیر مطرح شده است. این کشور پس از جنگ داخلی طولانی، نیاز شدیدی به بازسازی دارد و واردات سیمان از کشورهای همسایه برای جبران کمبودهای داخلی آن اهمیت یافته است. به طور کلی، کشورهای خاورمیانه به دلیل توسعه سریع زیرساخت‌ها و رشد شهرنشینی، بازارهای اصلی سیمان تولیدی غرب آسیا را تشکیل می‌دهند و این روند در آینده نیز با ادامه پروژه‌های عمرانی و بازسازی، احتمالاً پایدار خواهد بود.

هند اولین مقصد صادرات سیمان خاورمیانه است . در 5 ماهه نخست امسال بیش از 5 میلیون و 847 هزار و 201 تن سیمان از یکی از کشورهای تولیدکننده بزرگ خاورمیانه صادر شده است که ارزش آن به 127 میلیون و 990 هزار و 959 دلار می رسد. خاورمیانه در حال حاضر یکی از هفت تولیدکننده بزرگ سیمان در جهان است. به گفته کارشناسان، عدم تناسب در تامین نهاده های تولید، مازاد عرضه و عدم تناسب تقاضا به دلیل افزایش کارخانه های سیمان ، ظهور کووید-19 و پیامدهای آن و مسائل مربوط به حمل و نقل از جمله چالش های پیش روی صنعت سیمان است.

علاوه بر عراق، کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات متحده عربی، قطر، کویت و عمان نیز از دیگر مقاصد مهم صادرات سیمان در منطقه هستند. این کشورها به دلیل پروژه‌های عظیم زیرساختی، توسعه شهرنشینی و ساخت برج‌ها و سازه‌های مدرن، همواره تقاضای بالایی برای سیمان دارند. به‌عنوان مثال، پروژه‌های بزرگی مانند رویداد اکسپو 2020 در دبی و جام جهانی فوتبال 2022 در قطر، واردات سیمان به این کشورها را در سال‌های اخیر افزایش داده است. با وجود این‌که برخی از این کشورها مانند امارات تولیدکننده سیمان هستند، اما تقاضای بالا برای مصالح ساختمانی واردات سیمان را اجتناب‌ناپذیر کرده است.

از سوی دیگر، سوریه به‌عنوان مقصد جدید صادرات سیمان در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. جنگ داخلی در این کشور بسیاری از زیرساخت‌ها و ساختمان‌ها را تخریب کرده و نیاز به بازسازی در این کشور بسیار بالاست. با توجه به اینکه تولید سیمان در سوریه به دلیل تخریب کارخانه‌ها و مشکلات اقتصادی به شدت کاهش یافته، این کشور به یکی از واردکنندگان بزرگ سیمان از کشورهای منطقه تبدیل شده است. ایران و ترکیه به دلیل نزدیکی جغرافیایی، نقش مهمی در تأمین سیمان مورد نیاز سوریه ایفا می‌کنند.

در کنار این کشورها، برخی بازارهای کوچک‌تر اما با تقاضای پایدار مانند افغانستان نیز در زمره مقاصد صادرات سیمان غرب آسیا قرار دارند. افغانستان به دلیل پروژه‌های عمرانی و محدودیت تولید داخلی، به واردات سیمان از ایران وابسته است. همچنین در برخی موارد، کشورهای آفریقایی شمالی یا حوزه شرق آفریقا (مانند کنیا و تانزانیا) نیز از مقاصد صادرات سیمان کشورهای غرب آسیا بوده‌اند، هرچند سهم آن‌ها کمتر از کشورهای خاورمیانه است.

سیمان تولید شده در خاورمیانه به کشورهای هند، افغانستان، روسیه، عراق، قطر، کنیا، کویت، سریلانکا، پاکستان، ارمنستان، ترکمنستان، قزاقستان، آذربایجان، بنگلادش، چین، عمان و غیره صادر شده است. عراق با 24 میلیون و 742 هزار و 598 دلار اولین واردکننده سیمان، کویت با 23 میلیون و 375 هزار و 870 دلار و افغانستان با 19 میلیون و 540 هزار و 437 دلار در رتبه بعدی واردکنندگان سیمان در خاورمیانه هستند. کشورهای غرب آسیا و همسایگان آن به دلیل رشد سریع شهرنشینی، بازسازی زیرساخت‌ها و پروژه‌های بزرگ عمرانی، تقاضای بالایی برای سیمان دارند. نزدیکی جغرافیایی، هزینه‌های حمل‌ونقل پایین و ظرفیت بالای تولید سیمان در کشورهایی مانند ایران و ترکیه، این مناطق را به صادرکنندگان اصلی سیمان تبدیل کرده و عراق همچنان به‌عنوان اصلی‌ترین مقصد صادراتی در این حوزه باقی مانده است.