قیر چیست؟
قیر یک ماده طبیعی یا مصنوعی است که بهطور عمده از هیدروکربنها تشکیل شده است و در صنایع مختلف بهویژه در ساخت و ساز و راهسازی کاربرد فراوان دارد. قیر به طور طبیعی از زیر پوسته زمین به صورت چشمه ها، دریاچه ها و معادن سطحی به صورت جامد و مایع به وجود می آید. این ماده در دمای معمولی جامد یا نیمهجامد است و در دماهای بالا بهصورت مایع در میآید. قیر از طریق تقطیر نفت خام بهدست میآید و یا در فرآیندهای پالایش نفت تولید میشود. معمولاً این ماده به رنگ سیاه یا قهوهای تیره است و خواص ضدآب و چسبندگی بالایی دارد.
قیر دارای خواص شیمیایی خاصی است که آن را در برابر آب و دیگر مواد شیمیایی مقاوم میسازد، بنابراین بهعنوان عایق رطوبتی و حرارتی در بسیاری از ساختارهای مهندسی مانند استخرها، پلها، سدها و خطوط لوله کاربرد دارد. علاوه بر این، قیر در تولید مواد پلیمری خاص و در برخی از محصولات بهداشتی و دارویی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. قیر با توجه به ویژگیهای چسبندگی، مقاومت در برابر آب و شرایط جوی و قابلیت شکلپذیری بالای خود، نقشی اساسی در صنایع مختلف، بهویژه در صنعت ساخت و ساز، ایفا میکند. قیر ماده ای پیچیده و بسیار پیچیده است که از دیرباز توسط بشر شناخته شده است و در ساخت اقلام ساختمانی و تزئینی، پروتزهای مصنوعی، عایق رطوبتی کشتی و حتی مومیایی سازی استفاده می شده است.
قیر چیست؟, بیشتر بخوانید...
قیر چگونه کشف شد؟
قیر از زمان های قدیم و در زمان سومری ها، آشوری ها و حتی بسیاری از تمدن های پیشین به عنوان یک ماده ضد آب استفاده می شده است. قیر از قدیم الایام و در زمان سومری ها، آشوری ها و حتی بسیاری از تمدن های پیشین به عنوان عایق رطوبتی استفاده می شده است و بیشتر در ساخت و عایق سازی کشتی ها در برابر نفوذ آب و غرق شدن استفاده می شده است. همچنین در مصر و یونان باستان از قیر برای مومیایی کردن اجساد و همچنین مجسمه ها و تزئینات و حتی در جنگ ها برای دفاع از دشمن در دروازه شهرها استفاده می شد. کشف قیر بهعنوان یک ماده طبیعی و کاربردی به تاریخهای بسیار دور بازمیگردد. در واقع، قیر بهعنوان یکی از مواد اولیه موجود در طبیعت، بهطور خودجوش در برخی مناطق زمین، مخصوصاً در نقاطی که منابع نفتی و گاز طبیعی وجود دارند، کشف شده است. این ماده از دیرباز در بسیاری از تمدنهای باستانی شناخته شده بود و استفادههایی در ساخت و ساز و حفاظت از ساختمانها داشت.
استفاده از منابع طبیعی قیر مانند دریاچههای قیر در مناطقی چون "لا برا" در ونزوئلا و "تار پو" در کانادا، کشفهای مهمی به شمار میروند که در اوایل قرن بیستم، توجه بسیاری از محققان و صنایع نفتی را جلب کرد. این مناطق بهعنوان ذخایر عظیم قیر طبیعی شناخته میشوند که تأثیر زیادی بر توسعه صنعت قیر در دوران معاصر داشتند. کشف و استفاده از قیر بهعنوان یک ماده صنعتی با ویژگیهای منحصر به فرد خود، از اهمیت زیادی برخوردار شد و امروزه در بسیاری از صنایع مختلف، از راهسازی تا تولید مواد عایق و پوششهای حفاظتی، نقشی اساسی ایفا میکند. از این ماده ارزشمند در ترکیب با آجرهای پخته به عنوان ماستیک در ساخت معابد و ستون پل و یا سنگفرش خیابان ها و خانه ها استفاده شده است. یکی دیگر از کاربردهای این ماده بسیار ارزشمند، استفاده از آن به عنوان ماده ضد رطوبت و عامل اتصال در دستگاه های ذخیره آب بوده است.
قیر چگونه کشف شد؟, بیشتر بخوانید...
انواع قیر
انواع قیر در بازار بینالمللی از دیدگاه بازرگانی، به دلیل تنوع کاربردها و ویژگیهای فنی متفاوت آنها، به چند دسته اصلی تقسیم میشوند. این تنوع بهویژه بهدلیل نیازهای خاص صنایع مختلف مانند ساخت و ساز، راهسازی، عایقکاری و تولید مواد شیمیایی است. بازار قیر در سطح جهانی از اهمیت ویژهای برخوردار است و با توجه به ویژگیهای منطقهای و صنعتی، انواع مختلف قیر در دسترس قرار دارند که هرکدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. قیر استخراج شده از روغن یا مواد معدنی خاص را قیر خالص می گویند که بر اساس شکل گیری آن طبقه بندی می شود. قیر خالص نیز برای یافتن خواص مورد نظر برای مصارف مختلف، تحت فرآیندهای صنعتی دیگری نیز قرار می گیرد و ما انواع قیر را با توجه به کیفیت موادشان به ترتیب زیر دسته بندی می کنیم.
عوامل بازرگانی و اقتصادی نیز نقش مهمی در شکلدهی به بازار قیر دارند. شرکتهای تولیدی و بازرگانی در این صنعت، بسته به موقعیت جغرافیایی و اقتصادی خود، بهطور عمده بر بازارهای داخلی یا صادرات به کشورهای دیگر متمرکز هستند. در این میان، فرآیندهای حمل و نقل و هزینههای مرتبط با واردات و صادرات نیز بر قیمت نهایی قیر تأثیر میگذارند. بهویژه در بازارهای بینالمللی، رقابت میان تولیدکنندگان و تأمینکنندگان قیر میتواند بر قیمتها و سهم بازار تأثیرگذار باشد. بازار قیر بینالمللی با توجه به نیازهای مختلف صنعتی و شرایط خاص هر منطقه، بهطور مستمر در حال تغییر و توسعه است. رشد صنایع ساختمانی و زیرساختی در کشورهای در حال توسعه، اصلاحات در استانداردهای زیستمحیطی، و پیشرفتهای فناوری در تولید قیرهای اصلاحشده، همگی عواملی هستند که بهطور مستقیم بر این بازار تأثیر میگذارند.
انواع قیر, بیشتر بخوانید...