این ارزش استراتژیک می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله نداشتن جایگزین مناسب، کاربردهای وسیع در صنایع مختلف، نیاز به شرایط خاص برای رشد و تولید، تأثیرات دارویی برجسته و حتی کنترل منابع طبیعی بر روی آنها برمی‌گردد
در بازار گیاهان دارویی، برخی از گیاهان ارزش استراتژیک بالاتری نسبت به دیگران دارند. مهمترین گیاهان دارویی از نظر ارزش اقتصادی و بازار ممکن است بسته به عوامل مختلفی مانند تقاضا، عرضه، کاربردها و تأثیرات دارویی آنها متفاوت باشند. این ارزش استراتژیک می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله نداشتن جایگزین مناسب، کاربردهای وسیع در صنایع مختلف، نیاز به شرایط خاص برای رشد و تولید، تأثیرات دارویی برجسته و حتی کنترل منابع طبیعی بر روی آنها برمی‌گردد.
برخی گیاهان دارویی دارای خواص یا ترکیبات شیمیایی خاصی هستند که در سایر منابع طبیعی یا سنتز شده‌ها به همان اندازه یا به همان شکل قابل یافت نیستند. در این صورت، این گیاهان ارزش استراتژیک بالاتری در بازار دارند زیرا نداشتن جایگزین مناسب می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر قیمت و تقاضا بر روی آنها داشته باشد. برخی گیاهان دارویی نیازمند شرایط خاصی برای رشد و تولید هستند. این شرایط می‌توانند شامل آب و هوا، خاک، ارتفاع جغرافیایی و سایر عوامل محدودکننده باشند. همچنین، قوانین و محدودیت‌های قانونی ممکن است تولید، فروش و استفاده از برخی گیاهان دارویی را محدود کنند. به عنوان نمونه، برخی گیاهان دارویی که مواد مخدر دارند، تحت قوانین سختی قرار دارند و تولید و استفاده آنها ممکن است تنها در شرایط خاص و با مجوزهای مناسب امکان‌پذیر باشد.
- گل انگشتانه (Digitalis): گیاه گل انگشتانه، که نام علمی آن Digitalis است، برای درمان بیماری‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی استفاده می‌شود. این گیاه دارای ترکیبات فعالی است که به نام گلیکوزیدهای قرص‌خواب شناخته می‌شوند. ارزش استراتژیک این گیاه ناشی از کاربرد و تأثیرات دارویی آن است و همچنین به دلیل نیاز به شرایط خاص برای رشد و تولید آن.
- خشخاش (Papaver somniferum): خشخاش ، که به عنوان زعفران خونین هم شناخته می‌شود، به عنوان مهمترین منبع مواد مخدر مانند مورفین و کدئین استفاده می‌شود. این گیاه دارای تأثیرات تسکین‌بخش و المان مخدر است که در داروسازی و صنایع مرتبط با آن استفاده می‌شود. به دلیل محدودیت‌های قانونی و کنترل‌های سختی که بر مصرف و تولید پاپاور و مشتقات آن اعمال می‌شود، این گیاه ارزش استراتژیک بالایی دارد.
- زعفران (Crocus sativus): زعفران که قبلاً در پاسخ قبلی به آن اشاره شد، برای خواص ضد التهابی، ضد اکسیدان و ضد سرطان خود شناخته شده است. ارزش استراتژیک آن به دلیل کم بودن تولید جهانی زعفران و نیاز به سطح زمین مناسب و شرایط آب و هوایی خاص برای رشد آن افزایش می‌یابد. زعفران یکی دیگر از گیاهانی است که ارزش اقتصادی بالایی دارد. رشته‌های زعفران، که از تاریخ ها بدست می‌آیند، در صنایع غذایی، آرایشی و دارویی استفاده می‌شوند. زعفران دارای خواص ضد التهابی، ضد اکسیدان و ضد سرطان است.
- گینسنگ (Panax ginseng): گینسنگ یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در آسیا کشت می‌شود. این گیاه دارای ترکیبات فعالی است که به عنوان ژینزنوزیدها شناخته می‌شوند و به عنوان تقویت کننده سیستم ایمنی، افزایش انرژی و مقابله با استرس استفاده می‌شود. ارزش استراتژیک گینسنگ به دلیل تقاضای بالا برای آن در بازار جهانی، نیاز به شرایط خاص برای رشد و بهره‌برداری مانند خاک مناسب و طبیعی و طولانی بودن دوره رشد آن بالاست. گینسنگ یکی از معروف‌ترین گیاهان دارویی است و به عنوان یکی از محصولات با ارزش در صنعت گیاهان دارویی شناخته می‌شود. این گیاه معمولاً در آسیا کشت می‌شود و به عنوان آنتی‌اکسیدان، ضد التهاب و افزایش انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- آلوئه‌ورا (Aloe vera): آلوئه‌ورا یک گیاه با خواص آنتی‌باکتریال، آنتی‌التهابی و آرامبخش می‌باشد. از آلوئه‌ورا به عنوان ماده اولیه برای تولید محصولات پوستی، ضد آفتاب، مرطوب‌کننده و صابون استفاده می‌شود. ارزش استراتژیک آلوئه‌ورا از آنجاست که برای تولید آن نیاز به شرایط آب و هوایی خاص و منابع آب معتدل است.
- میخک (Valeriana officinalis): میخک گیاهی است که برای خواص آرامبخش و ضد اضطرابش شناخته می‌شود. عصاره میخک برای درمان اختلالات خواب، اضطراب و استرس استفاده می‌شود و به عنوان یکی از گیاهان مهم در صنعت آرامبخش‌ها به شمار می‌رود.
- نعناع (Mentha): نعناع یک گیاه دارویی بسیار رایج است که در دسته بزرگی از محصولات مربوط به آنتی‌اکسیدان‌ها و ضد التهاب‌ها قرار می‌گیرد. عصاره نعناع به عنوان ضد التهاب، ضد عفونی کننده و آرامبخش استفاده می‌شود و در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- گل رازیانه (Nigella sativa): گل رازیانه یا تخم کرفس سیاه، یکی از گیاهان دارویی پرمصرف در منطقه خاورمیانه است. بذرهای گل رازیانه دارای خواص ضد التهابی، ضد میکروبی و ضد سرطان است و در صنایع آرایشی، غذایاین تنها چند نمونه از گیاهان دارویی با ارزش اقتصادی بالا هستند.
لیست کامل گیاهان دارویی با ارزش اقتصادی می‌تواند بسیار طولانی باشد و بسته به نیاز، تقاضا و استفاده‌های مختلف در صنایع مختلف، تفاوت دارد. همچنین، تغییر در طلبها و روند بازار ممکن است باعث تغییر در مهمترین گیاهان دارویی باشد. بسیاری از گیاهان دارویی دارای ترکیبات شیمیایی فعال هستند که خواص دارویی دارند. این ترکیبات می‌توانند برای درمان بیماری‌ها، تسکین علائم بیماری‌ها، تقویت سیستم ایمنی، بهبود کیفیت زندگی و سایر کاربردها در صنعت داروسازی استفاده شوند. گیاهان دارویی که ترکیبات فعال قوی و کاربردهای دارویی گسترده‌ای دارند، ارزش استراتژیک بالاتری در بازار دارند. لطفاً توجه داشته باشید که ارزش استراتژیک یک گیاه دارویی می‌تواند تحت تأثیر تغییرات قانونی، محدودیت‌های زیست‌محیطی، تقاضا در بازار و سایر عوامل قرار بگیرد. همچنین، ارزش استراتژیک یک گیاه ممکن است به تغییرات زمانی و شرایط بازار مربوطه وابسته باشد.
- ایران به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در تولید و صادرات گیاهان دارویی شناخته می‌شود و احتمالاً به عنوان یکی از بزرگترین واردکنندگان گیاهان دارویی نیز در خاورمیانه شناخته می‌شود.
- ترکیه نیز یک بازار بزرگ برای گیاهان دارویی است و ممکن است در خاورمیانه جزو بزرگترین واردکنندگان گیاهان دارویی باشد.
- عربستان سعودی نیز در تولید و واردات گیاهان دارویی فعالیت می‌کند و ممکن است در رده‌بندی واردکنندگان برجسته در خاورمیانه قرار گیرد.
تقاضا در بازار برای برخی گیاهان دارویی ممکن است بسیار بالا باشد. این می‌تواند به دلیل محبوبیت و استفاده گسترده در طب سنتی، رواج بیماری‌های خاص در جامعه، تأیید علمی و کاربردهای دارویی مستند و سایر عوامل مرتبط باشد. تقاضا بالا می‌تواند باعث افزایش قرده‌ی قیمت، سهم بازار و سودآوری شرکت‌ها در زمینه تولید و توزیع گیاهان دارویی شود. برخی گیاهان دارویی دارای پتانسیل بالایی در زمینه تحقیق و توسعه هستند. مطالعات علمی ممکن است برای شناخت بهتر خواص دارویی، بهبود روش‌های استخراج و فرآوری، ایجاد فرمولاسیون‌های نوین، بهبود کارایی و کاهش عوارض جانبی و سایر زمینه‌های مرتبط انجام شود. این پتانسیل تحقیق و توسعه می‌تواند برای شرکت‌ها و سازمان‌ها ارزش استراتژیک داشته باشد و آنها را از رقبای خود متمایز کند.
