یک گیاه برای شناخته شدن به عنوان گیاه دارویی، باید برخی خواص مورد نیاز را داشته باشد که در این لیست، فهرست شده اند:گیاه باید ترکیبات شیمیایی یا مواد موثره خاصی داشته باشد که بتواند تغییراتی در بدن ایجاد کند و برای درمان یا تسکین بیماریها مفید باشد
گیاهان دارویی گیاهانی هستند که بخشهای مختلف آنها، مانند برگها، گلها، میوهها، ریشهها خواص دارویی دارند. این گیاهان به عنوان منابع طبیعی برای تولید داروها، تغذیه مکمل و مکملهای گیاهی استفاده میشوند. برخی از گیاهان دارویی معروف شامل زنجبیل، نعناع فلفلی، آلوئه ورا، گیاهان آشوبزا، گیاهان ضدالتهاب و بسیاری دیگر میباشند. این گیاهان معمولاً به دلیل ترکیبات شیمیایی خاص خود، خواص آنتیباکتریال، ضد قارچی، ضد التهابی و آرامبخشی دارند و در طب سنتی و طب اسلامی به عنوان درمانهای طبیعی استفاده میشوند. همچنین، بسیاری از گیاهان دارویی در صنعت بهداشتی و آرایشی، عطرسازی، طعمدهی و تهیه محصولات غذایی نیز استفاده میشوند. برخی از گیاهان دارویی ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشند یا عوارض جانبی داشته باشند.
با استفاده از دستکاری ژنتیکی و تغییرات در بذرها، میتوان تأثیر دارویی گیاهان دارویی را تغییر داد. روشهای مختلفی برای دستکاری ژنتیکی گیاهان وجود دارد، از جمله تکنیکهایی مانند ترکیب ژنها، انتقال ژن، تغییرات در DNA و استفاده از تکنیکهای مهندسی ژنتیکی جدید مانند CRISPR-Cas9. برای مثال، با افزایش یا کاهش فعالیت آنزیمهای مشارکت در ترکیبات دارویی میتوان غلظت یا نسبت تولید آن ترکیبات را تغییر داد. همچنین، میتوان با تغییر ژنتیکی گیاهان دارویی به منظور افزایش تولید ترکیبات خاص و یا کاهش تولید ترکیبات مضر، بهبود کیفیت دارویی آنها را انجام داد. همچنین میتوان با تغییرات در ژنتیک بذرها، بهبود صفاتی مانند تحمل به شرایط آب و هوایی خاص، بهبود عملکرد گیاه در شرایط زراعی، افزایش مقاومت در برابر آفات و بیماریها و تنوع ژنتیکی در گیاهان دارویی را ایجاد کرد.
یک گیاه برای شناخته شدن به عنوان گیاه دارویی، باید برخی خواص مورد نیاز را داشته باشد که در این لیست، فهرست شده اند:
- گیاه باید ترکیبات شیمیایی یا مواد موثره خاصی داشته باشد که بتواند تغییراتی در بدن ایجاد کند و برای درمان یا تسکین بیماریها مفید باشد.
- گیاه باید توانایی درمان یا تسکین بیماریها و اختلالات را داشته باشد. این اثربخشی باید براساس آزمایشات علمی و مطالعات کلینیکال قوی تأیید شده باشد.
- گیاه باید ایمن و بدون عوارض جانبی جدی باشد. در صورت وجود عوارض جانبی، باید ریسک و فایدهی استفاده از آن مورد بررسی قرار گیرد.
- گیاه باید در سنتهای طبی قدیمی و سیستمهای سنتی پزشکی استفاده شده و اثبات شده باشد.
- گیاه باید با داروهای دیگر تداخل کمی داشته باشد و از ایجاد عوارض بیشتر جلوگیری کند.
- گیاه باید به صورت مقرون به صرفه و در دسترس برای تولید و توزیع باشد تا بتواند به عنوان یک داروی قابل استفاده تجاری در نظر گرفته شود.
اهمیت و وزن هر یک از این خواص ممکن است بسته به مقصد استفاده و معیارهای مختلفی که در هر کشور یا سازمان سلامتی تعیین میشود، متفاوت باشد. گیاهان دارویی میتوانند به صورت طبیعی در محیط طبیعی رشد کنند، اما همچنین میتوان آنها را در شرایط کنترل شده گلخانه و به شکل صنعتی نیز کشت کرد. در واقع، بسیاری از گیاهان دارویی به دلیل نیاز به شرایط خاص رشد، مانند خاک و آب مناسب و شدت نور مناسب، در گلخانهها کشت میشوند تا شرایط مثالی برای رشد آنها فراهم شود.
برخی گیاهان دارویی همچنان از طریق جمعآوری از طبیعت استخراج میشوند، زیرا آنها به شرایط خاص طبیعتی برای رشد و تولید بهتر واکنش نشان میدهند. همچنین، جمعآوری از طبیعت میتواند در حفظ تنوع زیستی و حفظ گونههای گیاهی مورد توجه نقش داشته باشد. گیاهان دارویی که در طبیعت به صورت وحشی رشد میکنند، معمولاً دارای خواص دارویی طبیعی و اصیل هستند. این گیاهان به محیط طبیعی و شرایط زیستی خاصی سازگار هستند و ممکن است به علت تنوع ژنتیکی و تعامل با محیط طبیعی، ترکیبات شیمیایی خاصی تولید کنند که ممکن است در کاشت صنعتی کمتر یا به صورت مصنوعی تولید نشود.