با وجود اینکه قیمت آن در مقایسه با گران ترین و مجلل ترین جواهرات دنیا زیاد نیست، اما مطمئن باشید با کاهش منابع آن در 20 تا 25 سال آینده به دلیل استخراج بیش از حدی که در حال حاضر انجام می شود، قیمت آن سر به فلک می کشد
همانطور که ممکن است از نام آن حدس بزنید، تانزانیت فقط در شمال تانزانیا در دامنه کوه کلیمانجارو یافت می شود. این سنگ قیمتی دارای رنگ آبی بنفش تیره است که آن را از یاقوت کبود متمایز می کند. با وجود اینکه قیمت آن در مقایسه با گران ترین و مجلل ترین جواهرات دنیا زیاد نیست، اما مطمئن باشید با کاهش منابع آن در 20 تا 25 سال آینده به دلیل استخراج بیش از حدی که در حال حاضر انجام می شود، قیمت آن سر به فلک می کشد. سنگ تانزانیت تنها در یک مکان در جهان یافت میشود: تپههای مرلانی در منطقه مانیارا، در نزدیکی کوه کلیمانجارو و شهر آروشا در شمال تانزانیا. این ناحیه، بخشی از دره بزرگ ریفت آفریقا است و دارای شرایط زمینشناسی منحصربهفردی است که به تشکیل تانزانیت کمک کرده است. ترکیب خاصی از دما، فشار، و مواد معدنی موجود در این منطقه باعث شکلگیری این سنگ کمیاب شده است.
دره بزرگ ریفت تقریباً 5000 کیلومتر از سوریه در آسیای خاورمیانه تا موزامبیک در جنوب آفریقا امتداد دارد. این شکاف به آرامی اما مطمئناً آفریقا را به دو نیم می کند و نقطه تلاقی دو صفحه تکتونیکی است که میلیون ها سال است با هم برخورد می کنند. فعالیتهای آتشفشانی در اینجا بلندترین قله آفریقا، کوه کلیمانجارو، و دومین دریاچه بزرگ، تانگانیکا را ایجاد کرد. فعالیت های آتشفشانی، ماگما و متعاقب آن گدازه های سرد شده به شکل گیری بسیاری از سنگ های قیمتی و زمرد، یاقوت، یاقوت کبود، گارنت، تورمالین و توپاز تنها برخی از مواردی هستند که در این کوه یافت می شوند. زمانی در گذشته، سنگهای آذرین حاوی ماگمای غنی از مواد معدنی با حرکت صفحات قارهای مخلوط و ترکیب میشدند که در نهایت سنگهای قیمتی تانزانیت تولید میشد.
در سال 1990، دولت تانزانیا معادن تانزانیت را به چهار بلوک تقسیم کرد: بلوکهای A، B، C و D. بلوکهای A و C به اپراتورهای بزرگ اعطا شد، در حالی که بلوکهای B و D برای استخراجکنندگان محلی در نظر گرفته شد. در سال 2005، دولت اجاره معدن Block C را به TanzaniteOne تمدید کرد که 40 میلیون دلار برای اجاره و مجوز معدن خود پرداخت کرده بود. با توجه به میزان استخراج، در حال حاضر گوهرشناسان تخمین می زنند که ذخیره این گوهر به زودی تمام شود. در نتیجه، تانزانیت به عنوان گوهر یک نسل شناخته می شود. زیرا این نسل آخرین نسلی است که می تواند این گوهر را قبل از اتمام موجودی آن بخرد.
معادن تانزانیت به چند منطقه تقسیم شدهاند که به بلوکهای A، B، C، و D شناخته میشوند. بیشتر استخراج این سنگ از بلوک C صورت میگیرد که بزرگترین و مدرنترین بخش این معادن است. به دلیل محدود بودن جغرافیایی ذخایر، استخراج تانزانیت بسیار دشوار و پرهزینه است و همین مسئله به نادر بودن و ارزش بالای آن افزوده است. تانزانیت به عنوان یکی از کمیابترین سنگهای قیمتی، تنها در این منطقه کوچک از جهان یافت میشود. کارشناسان بر این باورند که ذخایر موجود ممکن است طی چند دهه آینده به اتمام برسد، که این موضوع آن را به سنگی بسیار ارزشمند برای جواهرسازان و مجموعهداران تبدیل کرده است. دولت تانزانیا نیز برای حفاظت و بهرهبرداری بهینه از این منبع، قوانین سختگیرانهای در مورد استخراج و صادرات آن وضع کرده است.