روغن موتور تولید شده با روغن پایه معدنی و مصنوعی مرغوب و غنی سازی آن با افزودنی های تولید شده توسط شرکت های معتبر دنیا را می توان مرجع مناسبی برای مقایسه نسبی کیفیت محصولات مختلف روغن موتور در واحدهای استاندارد دانست
تولید روغنهای پایه در کشورهای غرب آسیا (خاورمیانه) یکی از جنبههای حیاتی صنعت پتروشیمی این منطقه است و تأثیر زیادی بر بازار جهانی روغن پایه دارد. کشورهای این منطقه به دلیل دارا بودن منابع عظیم نفتی و گازی، ظرفیت بالایی در تولید و فرآوری مواد اولیه برای تولید روغنهای پایه دارند. در واقع، تولید روغن پایه در این کشورها با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته و ظرفیتهای موجود در صنعت نفت و پتروشیمی صورت میگیرد و به یکی از فعالیتهای کلیدی در اقتصاد این کشورها تبدیل شده است. کشورهای خاورمیانه، به ویژه عربستان سعودی، ایران، امارات متحده عربی و کویت، با داشتن منابع گسترده نفت خام، نقش مهمی در تولید روغنهای پایه دارند. این کشورها عمدتاً از نفت خام به عنوان منبع اصلی تولید روغن پایه استفاده میکنند. فرآیند تولید روغن پایه در این کشورها معمولاً از طریق پالایش و فرآوری نفت خام صورت میگیرد که به کمک فناوریهای مدرن پتروشیمی و پالایشگاهی انجام میشود. در این فرآیند، نفت خام به انواع مختلف محصولات پالایشگاهی تقسیمبندی میشود که یکی از این محصولات روغن پایه است. این روغنها سپس برای تولید انواع روغنهای صنعتی، روانسازها و روغنهای موتور استفاده میشوند.
عربستان سعودی، به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت خام جهان، یکی از پیشگامان تولید روغن پایه در منطقه است. شرکتهای بزرگی مانند Saudi Aramco به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای نفتی و پتروشیمی جهان، در این کشور اقدام به تولید روغن پایه میکنند. عربستان سعودی به دلیل وجود پالایشگاهها و تأسیسات پتروشیمی پیشرفته، توانایی تولید مقادیر زیادی روغن پایه با کیفیتهای مختلف را دارد. این روغنهای پایه به کشورهای مختلف صادر میشوند و در تولید روغنهای موتور و سایر روانسازها به کار میروند. علاوه بر این، در عربستان سعودی برنامههای گستردهای برای توسعه بیشتر ظرفیتهای پالایشگاهی و پتروشیمی وجود دارد که باعث افزایش تولید روغن پایه در این کشور خواهد شد. ایران نیز یکی از تولیدکنندگان عمده روغن پایه در خاورمیانه است. با وجود تحریمهای بینالمللی و محدودیتهای اقتصادی، ایران توانسته است با استفاده از منابع نفتی و گازی خود و همچنین تکنولوژیهای بومی، تولید روغن پایه را در مقیاس بالا ادامه دهد. ایران علاوه بر تأمین نیاز داخلی، محصولات خود را به بازارهای بینالمللی صادر میکند. پالایشگاههای نفتی ایران همچنین به عنوان مراکز اصلی تولید روغن پایه شناخته میشوند که در آنها از فرآیندهای مدرن پالایش نفت خام برای تولید روغنهای پایه استفاده میشود.
امارات متحده عربی، به ویژه در دبی و ابوظبی، نیز به عنوان یکی از تولیدکنندگان روغن پایه در خاورمیانه شناخته میشود. این کشور با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته و ظرفیتهای موجود در صنعت پتروشیمی، توانسته است جایگاه خود را در بازار جهانی روغن پایه مستحکم کند. امارات با داشتن پالایشگاههای بزرگ و تأسیسات پتروشیمی مدرن، توانایی تولید روغن پایه با کیفیت بالا و در مقادیر وسیع را داراست. کویت و سایر کشورهای کوچک خلیج فارس نیز به اندازه کشورهای بزرگتر این منطقه در تولید روغن پایه نقش دارند. با وجود منابع نفتی محدودتر، این کشورها از فناوریهای پیشرفته برای بهینهسازی فرآیندهای پالایش نفت خام و تولید روغن پایه استفاده میکنند. این کشورها معمولاً بیشتر به بازارهای منطقهای و کشورهای در حال توسعه صادرات دارند.
تولید روغن های پایه در خاورمیانه تحت گواهینامه های بین المللی دارای تولید چند میلیون تن در سال است. تولید روغن های پایه در خاورمیانه تحت گواهینامه های بین المللی مانند ISO 9001، ISO T/S 16969، OHSAS 18001، ISO T/S 29001 و ISO 14001 و همچنین ISO/IEC 17025 تولید سالانه چندین میلیون تنی دارد. . روغنهای صنعتی، بنزین، گازوئیل، روغنهای دنده خودرو، روغن موتورسیکلت، روغن موتورهای ویژه و دریایی، گریسها، محصولات پایه (اسلاک واکس، پارافین، عصارهها و روغنهای پایه SOC-500)، ضد یخ - ضدجوش از جمله محصولات ما هستند. برای تولید غیرحرفه ای روغن موتور، اختلاط چند ماده با درصدهای معین در یک واحد اختلاط در نظر گرفته می شود، اما واقعیت این است که فرآیند این صنعت رو به رشد پیچیده تر از آنچه در بالا ذکر شد است. اصلاح استانداردهای قدیمی در صورت نیاز، با تدوین استانداردهای جدید و مناسب برای کاهش اصطکاک و خوردگی و بهینه سازی مصرف سوخت موتورهای جدید، نیازمند فرمولاسیون و مواد اولیه عالی است. مواد اولیه نقش بسیار تعیین کننده ای در تولید روغن موتور دارند، اگرچه حدود 80 درصد حجمی هر روغن موتور از فرآیند اولیه روغن پایه است. یکی از انواع روغن های پایه روغن های معدنی هستند.
روغن پایه به دست آمده از پالایش برش نفت خام (لوب برش) به تنهایی خاصیت روانکاری در روغن موتور ایجاد نمی کند و افزودنی های مختلف نقش تعیین کننده ای در بهینه سازی فاکتورهای مورد نیاز دارند. روغن موتور تولید شده با روغن پایه معدنی و مصنوعی مرغوب و غنی سازی آن با افزودنی های تولید شده توسط شرکت های معتبر دنیا را می توان مرجع مناسبی برای مقایسه نسبی کیفیت محصولات مختلف روغن موتور در واحدهای استاندارد دانست.
تولید روغن پایه در خاورمیانه بهطور کلی تحت تأثیر عواملی مانند نوسانات قیمت نفت خام، تحولات اقتصادی جهانی، و سیاستهای زیستمحیطی قرار دارد. برای مثال، کاهش قیمت نفت خام در بازار جهانی میتواند هزینه تولید روغن پایه را تحت تأثیر قرار دهد و به نوبه خود بر قیمتگذاری و رقابت در بازار جهانی تأثیرگذار باشد. همچنین، فشارهای زیستمحیطی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و استفاده از منابع تجدیدپذیر، موجب شده است که برخی کشورهای خاورمیانه به تحقیق و توسعه در زمینه تولید روغنهای پایه با منابع تجدیدپذیر و فناوریهای پاک توجه بیشتری داشته باشند. تولید روغن پایه در کشورهای غرب آسیا به دلیل منابع گسترده نفتی و ظرفیتهای پیشرفته در صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی، یکی از ارکان مهم اقتصاد این منطقه است. این تولیدات نه تنها نیاز داخلی این کشورها را تأمین میکند، بلکه آنها را به صادرکنندگان اصلی روغن پایه در بازارهای جهانی تبدیل کرده است. در آینده نیز با توجه به سرمایهگذاریهای بیشتر در بخش فناوری و افزایش ظرفیتهای تولید، انتظار میرود که سهم این کشورها در بازار جهانی روغن پایه بیشتر شود.