در ترکیبات آلی، اگر کلر جایگزین هیدروژن (لاستیک مصنوعی) شود، اغلب باعث ایجاد خواص مورد نیاز در این ترکیبات می شود، بنابراین در ترکیبات آلی از این عنصر به عنوان عامل اکسید کننده و جایگزین استفاده زیادی می شود
کلر یک عنصر شیمیایی مهم در تصفیه آب، میکروب کش، آفت کش ها، مواد ضدعفونی کننده موجود در سفید کننده و گاز خردل است. همچنین از کلر برای ساخت طیف وسیعی از اقلام روزمره استفاده می شود. کلر یکی از اصلی ترین و متداول ترین عناصر شیمیایی مورد استفاده در صنعت تصفیه آب و فاضلاب است که به دلیل خاصیت گندزدایی و سفید کنندگی بالا در مصارف صنعتی و خانگی به طرق مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. برای از بین بردن باکتری ها و سایر میکروب ها در ذخایر آب آشامیدنی استفاده می شود. امروزه حتی ذخایر کوچک آب دائماً کلر می شوند.
کلر یک عنصر شیمیایی با نماد Cl و عدد اتمی 17 است. این یک عنصر فلزی غیرفلزی است که در شرایط استاندارد به صورت یک گاز سبز زردرنگ میباشد. کلر به دلیل خواص شیمیایی خاص خود در صنایع و کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. کلر به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده به منظور تصفیه و ضدعفونی کردن آب استفاده میشود. این عمل در کارخانههای تصفیه آب و استفاده در استخرها و سیستمهای آبیاری صورت میگیرد. کلر به عنوان یک ماده صنعتی مهم در تولید محصولات شیمیایی مانند پلاستیکها، مواد شوینده، رنگها، مواد حفاری، قطعات لاستیکی و سایر مواد شیمیایی استفاده میشود. کلر در فرآیندهای پالایش نفت، به عنوان یک اکسید کننده و ضدعفونی کننده، جهت حذف آلایندهها و تصفیه محصولات نفتی استفاده میشود.
کلر در تولید برخی از قطعات الکترونیکی، مانند شیشههای الکترونیکی و سوئیچهای الکترونیکی، به عنوان ماده نیترید کلریدری استفاده میشود. کلر به عنوان یک ماده اولیه در تولید پلی وینیل کلراید (PVC)، یکی از مهمترین پلیمرها، استفاده میشود. PVC در صنعت لولهکشی، لوازم خانگی، کفپوشها و محصولات دیگر استفاده میشود. کلر به عنوان یک عامل سفیدکننده در فرآیند ساخت کاغذ استفاده میشود. کلر در تولید برخی از داروها و محصولات دارویی به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده و ضدمیکروبی استفاده میشود. کلر در فرآیند رنگرزی و پردازش الیاف نساجی به منظور رسوب رنگ روی الیاف مورد استفاده قرار میگیرد.
در هنگام کار با کلر، باید از تجهیزات ایمن مانند دستکشهای مقاوم در برابر مواد شیمیایی، نعلینهای مقاوم در برابر ضربه، عینک محافظ و لباس محافظ استفاده کنید. همچنین، در صورت لزوم از ماسک تنفسی با فیلترهای مناسب استفاده کنید. بهتر است در محیطهایی که از کلر استفاده میشود، تهویه مناسب فراهم شود. اطمینان حاصل کنید که فضاها دارای سیستمهای خروجی هوا و تهویه مناسب هستند تا غلظت کلر در محیط کاهش یابد. استفاده از دستکشهای محافظ و پوشیدن لباس محافظ که پوست را از تماس مستقیم با کلر جدا میکند، بسیار مهم است. در صورت تماس اتفاقی با کلر روی پوست، فوراً با آب بشویید.
تماس مستقیم کلر با چشم میتواند تحریککننده و آسیبزا باشد. در صورت برخورد کلر با چشم، فوراً چشمها را با آب شستشو دهید و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنید. کلر باید در محلهای خشک، خنک و دور از مواد قابل اشتعال نگهداری شود. همچنین، باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه داشته شود. به دقت برچسبها و دستورالعملهای استفاده محصولات شیمیایی حاوی کلر را مطالعه کنید. اگر از محصولات حاوی کلر استفاده میکنید، دستورالعملهای ایمنی توصیه شده توسط تولیدکننده را رعایت کنید. همه افرادی که با استفاده از کلر سروکار دارند، باید آموزشهای لازم را درباره استفاده ایمن از آن دریافت کنند و از خطرات مرتبط با کار با کلر آگاهیباشند.
برای استفاده ایمن از کلر، باید فرآیندهای صحیح را رعایت کنید. این شامل تهیه محلولهای کلر با غلظت و دماهای مناسب، استفاده از مقادیر صحیح کلر در محیطهای مورد نیاز و تنظیمات صحیح تجهیزات و دستگاههای مرتبط است. کلر قابلیت ایجاد سوختن و انفجار در صورت تماس با مواد قابل اشتعال را دارد. بنابراین، در صورت استفاده از کلر در نزدیکی مواد قابل اشتعال، آتشنشانی محل را مطلع کنید و همچنین از آتش نزدیک به محل استفاده کلر دوری کنید. در استفاده از کلر، حتماً با قوانین، مقررات محلی و استانداردهای ایمنی مرتبط با کاربردهای خاص کلر آشنا شوید و آنها را رعایت کنید.
یکی از کاربردهای اصلی کلر ، تصفیه و ضدعفونی آب است که به دلیل تولید اسید هیپوکلروس HOCL در واکنش کلر با آب است. اسید هیپوکلروس یا کلر آزاد قدرت بسیار بالایی در حمله به میکروب ها و عوامل بیماری زا در آب دارد و به همین دلیل می تواند آنها را در کمترین زمان از بین ببرد. همچنین در تولید محصولات کاغذی، ضدعفونی کننده ها، رنگدانه ها، مواد غذایی، حشره کش ها، رنگ ها، فرآورده های نفتی، پلاستیک، داروها، منسوجات، حلال ها و بسیاری دیگر از محصولات مصرفی استفاده می شود. در ترکیبات آلی، اگر کلر جایگزین هیدروژن (لاستیک مصنوعی) شود، اغلب باعث ایجاد خواص مورد نیاز در این ترکیبات می شود، بنابراین در ترکیبات آلی از این عنصر به عنوان عامل اکسید کننده و جایگزین استفاده زیادی می شود.