صنعت گردشگری غرب آسیا در چه سطحی است؟ - سه کشور عربستان، مصر و مراکش رتبه اول را در بین کشورهای عربی منطقه در جذب گ

کشورهای غرب آسیا به عنوان یک منطقهٔ گردشگری مهم جهان، دارای پتانسیل بسیار بالایی در صنعت گردشگری هستند. این منطقه به دلیل وجود مناظر طبیعی زیبا، آثار تاریخی و فرهنگی بی‌نظیر، آب و هوای متنوع و سواحل زیبا، همچنین امکانات و خدمات گردشگری متنوع، به عنوان یک مقصد جذاب برای گردشگران بین‌المللی شناخته می‌شود. به طور کلی، برخی از کشورهای خاورمیانه در صنعت گردشگری در سطح بسیار بالایی قرار دارند و توانسته‌اند سهم قابل توجهی از گردشگران جهان را به خود جذب کنند. اما در عین حال، برخی دیگر از کشورها همچنان در فرآیند توسعهٔ صنعت گردشگری خود هستند و در مراحل ابتدایی قرار دارند.

تعصبات مذهبی می‌تواند باعث بروز تنش‌ها و ناپایداری‌های امنیتی در منطقه شود که به نوبه خود باعث افزایش نگرانی توریست‌ها دربارهٔ امنیت سفر به آن منطقه می‌شود. توریست‌ها ممکن است احساس نسبت به تهدیدهای امنیتی و تأثیر آن بر سفر خود کنند و به کشورهای دیگر با محیط امن‌تر مسافرت کنند. برخی توریست‌ها ممکن است از تعارضات مذهبی و فرهنگی که در برخی کشورهای خاورمیانه وجود دارد، نگران شوند. برخورداری از آزادی‌های فرهنگی، تحقق حقوق بشر و عدم تبعیض بر اساس اعتقادات مذهبی می‌تواند بر تصمیم توریست‌ها تأثیر داشته باشد. در هر کشور و منطقه غرب آسیا، مردمی وجود دارند که دوستانه و مهمان‌نوازی را تحت هر شرایطی ارزیابی می‌کنند و با تحریم‌های بین‌المللی، سیاست‌های دولتی و اتفاقات سیاسی، صنعت گردشگری در برخی از کشورها به طور محدود هم رشد کرده است.

منطقهٔ خلیج فارس، از جمله امارات متحده عربی، عمان و قطر، به عنوان مقصد‌های گردشگری بسیار محبوب برای تفریح، توریسم فرهنگی و تجاری شناخته می‌شوند. امارات متحده عربی به دلیل شهرهای بزرگ مانند دبی و آبوظبی، تجربه‌های لوکس، فرهنگ متنوع و وجود تاسیسات گردشگری مدرن، به عنوان یکی از مقاصد منحصربفرد در صنعت گردشگری شناخته می‌شود. همچنین، مصر با آثار باستانی خود مانند اهرام‌های گیزه و شهرهای تاریخی مانند قاهره و لوکسور، یکی از مقاصد پرطرفدار در صنعت گردشگری است. ترکیه نیز با ترکیبی از آثار تاریخی، شهرهای ساحلی زیبا مانند آنتالیا و استانبول، و فرهنگ متنوع، در صنعت گردشگری نقش مهمی ایفا می‌کند.

برخی کشورها ممکن است محدودیت‌ها و تبعیض‌های قانونی در قبال توریست‌های خارجی داشته باشند، مانند نیاز به ویزا، محدودیت‌های در دسترسی به برخی مناطق یا خدمات و تحریم‌های بین‌المللی. بعضی از کشورها ممکن است نداشتن استراتژی کامل و به روز در زمینهٔ توسعه صنعت گردشگری و بازاریابی بین‌المللی باشد. برنامه‌ریزی ناکافی، عدم توانایی در شناسایی نیازها و ترجیحات بازار، وعدم استفاده از روش‌های مدرن بازاریابی و تبلیغات می‌توانند باعث عدم بهره‌برداری کامل از پتانسیل گردشگری شود. به طور کلی، توسعه صنعت گردشگری نیازمند توجه به موارد زیر است:

• استقرار استراتژی‌های کامل و جامع در زمینهٔ توسعه گردشگری و بازاریابی بین‌المللی، شامل شناسایی نقاط قوت و ضعف، هدف‌گذاری صحیح و تعیین استراتژی‌های مناسب.
• بهبود زیرساخت‌های گردشگری، از جمله حمل و نقل، هتل‌ها، رستوران‌ها و سایر امکانات رفاهی. سرمایه‌گذاری در بهبود و گسترش زیرساخت‌های توریستی می‌تواند جذابیت کشور را برای توریست‌ها افزایش دهد.
• ارتقای کیفیت خدمات به میزان بالا. ارائه خدمات با کیفیت و تجربهٔ ممتاز به گردشگران می‌تواند باعث افزایش رضایتمندی و افزایش تعداد توریست‌ها شود.
• حذف محدودیت‌های قانونی و تسهیل دریافت ویزا برای توریست‌ها. سیاست‌ها و قوانین باید منعطف و دوستانه نسبت به توریست‌های خارجی باشند و فرآیند دریافت ویزا را آسان تر کنند.
• استفاده از روش‌های مدرن بازاریابی و تبلیغات بین‌المللی. استفاده از رسانه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌ها، نمایشگاه‌ها، تبلیغات تلویزیونی و سایر روش‌های تبلیغاتی در جذب توریست‌ها می‌تواند مؤثر باشد.
• توسعه محصولات گردشگری متنوع و جذاب. یکی از عوامل مهم در جذب توریست‌ها، ارائهٔ تجربه‌های گردشگری بی‌نظیر و منحصربه‌فرد است. توسعهٔ مکان‌های دیدنی، فعالیت‌های ماجراجویانه، گردشگری فرهنگی و سایر محصولات جذاب می‌تواند به جذب توریست‌ها کمک کند.

علاوه بر این، کشورهایی مانند ایران، اردن، لبنان و عراق نیز در صنعت گردشگری دارای پتانسیل بالایی هستند. ایران با آثار باستانی، جاذبه‌های طبیعی، فرهنگ بومی و آداب و رسوم منحصربفرد، همچنین تنوع آب و هوایی، به عنوان یک مقصد گردشگردان جذاب شناخته می‌شود. اردن با آثار تاریخی مانند شهر پترا و وادی رم، فرهنگ بومی و مناظر طبیعی زیبا، جذابیت‌های خاصی در صنعت گردشگری دارد. لبنان با تاریخچه غنی، شهرهای تاریخی مانند بیروت و بیشترین تنوع آب و هوایی در منطقه، جذابیت‌های فراوانی در اختیار گردشگران قرار می‌دهد. عراق نیز با آثار تاریخی و فرهنگ منحصربفرد، نقش مهمی در جذب گردشگران بین‌المللی ایفا می‌کند.

سه کشور عربستان، مصر و مراکش رتبه اول را در بین کشورهای عربی منطقه در جذب گردشگر به خود اختصاص دادند. تعداد کل گردشگران خارجی در خاورمیانه در سال 2012، 52 میلیون نفر گزارش شده است که به دلیل تنش ها و ناآرامی ها در منطقه، 5 درصد کاهش داشته است.  مصر در سال 2012 پس از پشت سر گذاشتن دوره آشفته ای که منجر به سقوط رژیم «حسنی مبارک» و وضعیت امنیتی کلی کشور شد، توانست با نرخ رشد 18 درصدی دوباره خود را در بین کشورهای توریستی تثبیت کند.

گرایشات سیاسی مردم خاورمیانه می‌توانند باعث افزایش نگرانی توریست‌ها دربارهٔ امنیت سفر به کشورهای غرب آسیا شود. توریست‌ها ممکن است نگرانی دربارهٔ تأثیر تنش‌های سیاسی، تهدیدهای امنیتی و حتی احتمال وقوع تظاهرات و اعتراضات داشته باشند. این موضوع می‌تواند تأثیر مستقیمی بر تصمیمات سفر آنها داشته باشد. بیگانه‌ستیزی سیاسی می‌تواند باعث شود توریست‌ها احساس نکنند که به طور مطلوب در کشور میزبان پذیرایی شوند یا نگران باشند که در صورت وقوع تنش‌های سیاسی به عنوان یک خارجی به مشکل برخورد کنند. این امر می‌تواند تأثیر منفی بر تجربه سفر و نگرش توریست‌ها به کشورهای خاورمیانه داشته باشد.

وجود گروه‌های شبه نظامی باعث کاهش تعداد گردشگران خارجی در غرب آسیا می شود زیرا توریست‌ها ممکن است نگرانی دربارهٔ امنیت شخصی خود داشته باشند و از سفر به این مناطق خودداری کنند. وجود تروریسم ممکن است باعث تغییر الگوی سفر توریست‌ها شود چراکه آن‌ها ممکن است مناطقی را که به عنوان نقاط مستعد حوادث انتحاری شناخته می‌شوند، از لیست مقصد‌های خود حذف کنند و به جای آن به مناطق دیگر سفر کنند که امنیت بهتری دارند. گردشگری یک عامل مهم در اقتصاد مناطق مختلف هستند، لذا کاهش تعداد گردشگران به عنوان نتیجه‌ای از تروریسم می‌تواند منجر به کاهش درآمد و اشتغال در صنعت گردشگری و صنایع مرتبط شود. اینگونه حوادث می‌توانند منجر به تأثیر منفی بر تصویر بین‌المللی یک کشور یا منطقه شوند و این تأثیر می‌تواند باعث شود که تصویر منفی از امنیت و استقرار در این مناطق شکل بگیرد و تأثیر آن بر تصمیم سفر توریست‌ها قابل توجه باشد.

برخی از کشورهای خاورمیانه در گذشته و یا در حال حاضر با مشکلات سیاسی و امنیتی مواجه بوده‌اند. ناپایداری سیاسی، تنش‌های منطقه‌ای، نبردها و تهدیدهای امنیتی می‌توانند باعث کاهش تعداد گردشگران و عدم بهره‌برداری کامل از پتانسیل گردشگری شوند. برخی از کشورها ممکن است با نقص‌های زیرساختی مواجه باشند که مانع از توسعه صنعت گردشگری و جذب توریست‌ها شده است. مشکلات در حمل و نقل، امکانات رفاهی ناکافی، کیفیت پایین خدمات و عدم توانایی در ارائه تجربهٔ گردشگری متناسب با انتظارات بین‌المللی می‌تواند مانع رشد صنعت گردشگری شود. برخی از کشورها ممکن است محدودیت‌های فرهنگی و اجتماعی داشته باشند که منجر به کاهش جذابیت برای گردشگران خارجی می‌شود. محدودیت‌های مربوط به تفریحات مذهبی، عدم حریم خصوصی، محدودیت‌های نسبت به بانوان و عدم آزادی اظهار نظر می‌تواند تأثیر منفی بر صنعت گردشگری داشته باشد.