صنایع دستی خاورمیانه نه تنها در اقتصاد محلی و اشتغال‌زایی در این منطقه نقش مهمی دارند، بلکه به عنوان مهمترین صنایع دستی جهان شناخته می‌شوند و در تجارت صنایع دستی در دنیا نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند
منطقه خاورمیانه دارای تاریخ و فرهنگ غنی است که به صنایع دستی متنوعی از جمله معروف‌ترین صنایع دستی جهان منجر شده است. صنایع دستی خاورمیانه نقش بسیار مهمی در تجارت صنایع دستی در دنیا ایفا می‌کنند. این صنایع دستی، به دلیل زیبایی، کیفیت و هنرمندی کارهای دستی خود، جذابیت بسیاری برای بازارهای بین‌المللی دارند. کشورهای خاورمیانه، از جمله ایران، ترکیه، مصر و لبنان، به عنوان صادرکنندگان اصلی صنایع دستی خاورمیانه در بازارهای جهانی شناخته می‌شوند. آثار هنری و صنایع دستی خاورمیانه شامل قالی‌بافی، سفالگری، جواهرسازی و فلزکاری در بازارهای بین‌المللی تقاضا و محبوبیت زیادی دارند.
خاورمیانه دارای تاریخ و فرهنگ غنی است وعلاوه بر صنایع دستی منحصر به فرد خود، جاذبه‌ای برای گردشگران هم هستند. گردشگرانی که به مناطق خاورمیانه سفر می‌کنند، علاقه‌مند به خرید صنایع دستی محلی هستند و این تجارت محلی را تقویت می‌کنند. تبلیغات و رسانه‌ها نقش مهمی در ترویج صنایع دستی خاورمیانه در سراسر جهان دارند. تصاویر و گزارش‌ها از صنایع دستی خاورمیانه در رسانه‌ها، باعث جذب بیشتر علاقه‌مندان به این محصولات می‌شود و بازارهای جدید را برای آن‌ها باز می‌کند.
صنایع دستی خاورمیانه معمولاً الگوها و طرح‌هایی دارند که به تاریخ و فرهنگ این منطقه مرتبط هستند. الگوهای هندسی، شکل‌های گل و بته‌های معروف در صنایع دستی خاورمیانه رایج هستند. در مقابل، صنایع دستی سایر نقاط دنیا ممکن است از الگوها و طرح‌های منحصر به فرد خود استفاده کنند که به فرهنگ و تاریخ آن منطقه مرتبط هستند. صنایع دستی خاورمیانه از مواد خام محلی و متناسب با شرایط جغرافیایی و طبیعی منطقه استفاده می‌کنند. برای مثال، در قالی‌بافی ایران از پشم بره و بز استفاده می‌شود و در سفالگری از خاک رس و رنگ‌های طبیعی محلی استفاده می‌شود. در صنایع دستی سایر مناطق نیز از مواد خام محلی خود استفاده می‌شود که ممکن است با صنایع دستی خاورمیانه متفاوت باشد.
مهمترین صنایع دستی مردم خاورمیانه عبارتند از:
- قالی‌بافی یکی از مهمترین صنایع دستی خاورمیانه است. ایران، ترکیه و آذربایجان از جمله کشورهایی هستند که تولید قالی و فرش‌های دستبافت بسیار معروف و با کیفیت دارند. در ایران، تاریخ قالی‌بافی به هزاران سال قبل از میلاد برمی‌گردد و قالی‌های دستبافت ایران معروف به "قالی‌های پرسپولیس" در جهان شهرت دارند.
- سفالگری نیز یک صنعت دستی مهم در خاورمیانه است. ایران، عراق، سوریه و لبنان از مهمترین کشورهایی هستند که در تولید سفال‌های زیبا و خلاقانه شهرت دارند. شهر نیشابور در ایران به عنوان یکی از مراکز معروف سفالگری شناخته می‌شود.
- جواهرسازی یکی از صنایع دستی مرغوب و معروف در خاورمیانه است. ایران، عربستان سعودی، ترکیه و لبنان از کشورهایی هستند که در تولید جواهرات سنتی و مدرن برجسته هستند. تاریخچه جواهرسازی در ایران و ترکیه به هزاران سال قبل از میلاد برمی‌گردد و طی این دوره، طلا، نقره و سنگ‌های قیمتی به ساخت جواهرات زیبا استفاده می‌شد.
- نساجی یکی از صنایع دستی قدیمی و مهم در خاورمیانه است. ایران، عراق، ترکیه و سوریه از جمله کشورهایی هستند که در تولید پارچه‌ها و فرش‌های دستبافت مشهور هستند.
- فلزکاری نیز یکی از صنایع دستی اصلی خاورمیانه است. ایران، ترکیه، سوریه و مصر از کشورهایی هستند که در تولید آثار هنری فلزی، جواهرات و تزئینات معروف هستند. تاریخچه فلزکاری در ایران و ترکیه به هزاران سال قبل از میلاد برمی‌گردد. آثار هنری فلزکاری شامل جواهرات، تزئینات و ظروف فلزی معروفیت دارند.
- صنایع چوبی نیز در خاورمیانه رونق بسیاری دارد. ایران، لبنان، ترکیه و مصر از کشورهایی هستند که در تولید مبلمان، صندلی، سازه‌های چوبی و اشیاء زیبای چوبی برجسته هستند.
صنایع دستی خاورمیانه از تکنیک‌ها و روش‌های ساخت خاص خود استفاده می‌کنند که به طور معمول به نسل‌ها منتقل شده‌اند. برای مثال، در قالی‌بافی ایران از تکنیک دستبافت و در نساجی از تکنیک‌های بافت بافتنی و عقدکاری استفاده می‌شود. صنایع دستی سایر نقاط نیز از تکنیک‌ها و روش‌های خاص خود برای ساخت محصولات استفاده می‌کنند. نمادها و مفاهیم فرهنگی: صنایع دستی خاورمیانه معمولاً حاوی نمادها و مفاهیم فرهنگی مرتبط با این منطقه هستند. مثلاً، در صنایع دستی ایران، طرح‌هایی مانند شکوفه‌های گل، حیوانات و نمادهای دینی معروف هستند. این نمادها و مفاهیم فرهنگی به محصولات خاورمیانه جذابیت و ارزش افزوده می‌دهند.
کشورهای خاورمیانه به طور مداوم در نمایشگاه‌ها و رویدادهای بین‌المللی صنایع دستی شرکت می‌کنند. این فرصت‌ها به تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع دستی خاورمیانه امکان معرفی محصولات خود به بازار جهانی و ایجاد ارتباط با خریداران و تجار بین‌المللی را می‌دهد.صنایع دستی خاورمیانه نماینده فرهنگ و هنر این منطقه هستند و تأثیر بزرگی در جهانی شدن فرهنگ و هنر خاورمیانه دارند. این صنایع دستی به عنوان سفیرانفرهنگی خاورمیانه، ارتباطات فرهنگی را تقویت می‌دهند و به دیگر کشورها این امکان را می‌دهند که با فرهنگ و هنر خاورمیانه آشنا شوند و درک بهتری از آن داشته باشند. صنایع دستی خاورمیانه نه تنها در اقتصاد محلی و اشتغال‌زایی در این منطقه نقش مهمی دارند، بلکه به عنوان مهمترین صنایع دستی جهان شناخته می‌شوند و در تجارت صنایع دستی در دنیا نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند.
