وی در خصوص عمده کالاهای صادراتی گفت: محصولات پتروشیمی شامل روغن های صنعتی و موتوری، پارافین، گریس، محصولات گیاهی، محصولات کشاورزی از جمله هندوانه، خربزه، انگور، بادام زمینی، سیر، خرما، خشکبار، سیر و عصاره شیرین بیان، سبزیجات، سیب برگ، مصنوعات سنگی، سرامیک و ظروف شیشه ای، ضایعات و ضایعات آهن و نساجی فولاد از جمله آنهاست
اقتصاد ایران بهطور سنتی وابسته به صادرات و واردات است، و این تجارتها بهویژه در سالهای اخیر تحت تأثیر شرایط اقتصادی، تحریمهای بینالمللی، تغییرات سیاستهای تجاری و مسائل مربوط به نرخ ارز قرار داشته است. صادرات و واردات ایران، بهویژه از منظر تجاری و بازرگانی بینالمللی، ترکیبی از محصولات نفتی، صنعتی و کشاورزی است که بازارهای هدف آنها کشورهای مختلف در خاورمیانه، آسیا، اروپا و حتی آمریکای لاتین میباشد. صادرات و واردات ایران همچنان تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله تحریمها، نوسانات ارزی و تغییرات اقتصادی جهانی است. با این حال، ایران تلاش میکند تا با گسترش روابط تجاری با کشورهای مختلف و تنوع بخشی به صادرات خود، به سمت یک اقتصاد پایدارتر حرکت کند.
مدیرکل گمرک بازرگان با اشاره به صادرات محصولات مرزی با ترکیه گفت: در هفت ماهه امسال بیش از 2 میلیارد دلار کالا از بازرگان صادر شده است . به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، مجتبی بازگیر با اشاره به آمار عملکرد گمرک بازرگان در 7 ماهه سال 99، گفت: در این مدت بالغ بر 135 میلیون دلار صادرات قطعی بوده که وزن آن 53 هزار تن بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی 43 درصد و از نظر ارزشی 57 درصد کاهش داشته است. مدیرکل گمرک بازرگان در خصوص صادرات سایر گمرکات بازرگان تصریح کرد : یک میلیارد و 939 میلیون دلار صادرات انجام شد که وزن آن 366 هزار و 556 تن بود و در مورد واردات نیز اظهار داشت: در این مدت 203 میلیون دلار بوده است. دلار کالا وارد کشور شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 49 درصد و از نظر ارزشی 46 درصد کاهش نشان می دهد.
صادرات ایران بهویژه در سالهای اخیر بهعنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور شناخته میشود. در واقع، صادرات نفت و گاز همچنان بخش عمدهای از صادرات ایران را تشکیل میدهد، بهطوریکه ایران یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت و گاز در جهان است. این صادرات بیشتر به کشورهای چین، هند، ترکیه، و برخی کشورهای آسیای میانه و اروپا ارسال میشود. ایران به دلیل داشتن ذخایر نفت و گاز طبیعی فراوان، بهویژه در بازارهای آسیایی از جمله چین، که بزرگترین واردکننده نفت از ایران است، جایگاه ویژهای دارد. علاوه بر نفت و گاز، ایران در حوزههای دیگر نیز صادرات دارد که از جمله آنها میتوان به محصولات کشاورزی، مواد معدنی و صنایع دستی اشاره کرد.
از محصولات کشاورزی، ایران بهویژه در زمینههای تولید پسته، زعفران، خرما، انار، گندم و پسته شناخته میشود. ایران همچنین یکی از بزرگترین صادرکنندگان پسته در جهان است که بخش زیادی از تولیدات خود را به کشورهای اروپایی و آسیایی میفرستد. در زمینه مواد معدنی، ایران بزرگترین تولیدکننده مواد معدنی همچون مس، آهن، سنگهای تزئینی و گچ در منطقه است و این محصولات بهویژه به کشورهای چین، هند و ترکیه صادر میشوند. صادرات این مواد معدنی و کشاورزی بهویژه در سالهای اخیر بهدلیل افزایش تقاضا در بازارهای جهانی، سهم بزرگی از درآمدهای ارزی ایران را به خود اختصاص داده است.
واردات مواد اولیه برای صنایع داخلی مانند پلاستیک، مواد شیمیایی و آهن و فولاد نیز یکی از بخشهای مهم واردات ایران است. این مواد اولیه عمدتاً از کشورهای آسیای شرقی و اروپا وارد میشوند و در فرآیندهای تولید و صنعتی در ایران بهکار گرفته میشوند. در مجموع ارزش ترانزیت خارجی 925 میلیون دلار بوده و 62 میلیون دلار به گمرکات داخلی برای ترانزیت کالا داشتیم. مدیرکل گمرک بازرگان علت اصلی کاهش ترانزیت، صادرات و واردات را شیوع ویروس کرونا در جهان و وضعیت اقتصادی عنوان کرد و گفت: در هفت ماه گذشته در مجموع 78 هزار و 120 دستگاه کامیون، تریلر، اتوبوس و ... و مسافران ثبت نام کردند.» روزانه به طور متوسط 360 دستگاه کامیون و تریلر از گمرک بازرگان تردد می کنند.
با توجه به کاهش صادرات، واردات و ترانزیت به دلیل شیوع ویروس کرونا، کاهش 35 درصدی درآمد نسبت به مدت مشابه سال قبل 98 مشاهده می شود و به 158 میلیارد رسیده است. تومان. محصولات پتروشیمی شامل روغن های صنعتی و موتوری، پارافین، گریس، محصولات گیاهی، محصولات کشاورزی از جمله هندوانه، خربزه، انگور، بادام زمینی، سیر، خرما، خشکبار، سیر و عصاره شیرین بیان، سبزیجات، سیب برگ، مصنوعات سنگی، سرامیک و ظروف شیشه ای، ضایعات و ضایعات آهن و نساجی فولاد از جمله آنهاست. در خصوص کالاهای وارداتی، تجهیزات و قطعات مکانیکی، ماشین آلات و لوازم الکتریکی، محصولات آهن و فولاد، پلاستیک، عصاره رنگ و جوهر، وسایل نقلیه زمینی، منسوجات، محصولات گلدوزی و قلاب بافی، محصولات آلومینیوم و لاستیک شامل نیکل، فلزات غیر آهنی، فلزات جوشی سنگ معدن و سایر موارد
از سوی دیگر، واردات ایران به دلیل تحریمهای اقتصادی، نوسانات ارزی و مسائل داخلی اقتصادی با چالشهای زیادی روبرو بوده است. ایران بهطور عمده کالاهایی را وارد میکند که شامل کالاهای مصرفی، ماشینآلات صنعتی، مواد اولیه برای تولیدات داخلی، و دارو و تجهیزات پزشکی هستند. واردات این کالاها بهویژه از کشورهای چین، ترکیه، امارات متحده عربی و کشورهای آسیای میانه صورت میگیرد. کالاهای مصرفی بهویژه در دوران تحریمها از اهمیت زیادی برخوردار بودهاند. ایران برای تأمین نیازهای داخلی خود، به واردات کالاهای مصرفی مانند مواد غذایی، لباس، محصولات الکترونیکی و تجهیزات خانگی از کشورهای مختلف نیاز دارد. واردات ماشینآلات صنعتی نیز بهویژه برای پروژههای صنعتی و زیرساختی همچنان یکی از مهمترین نیازهای ایران است. این ماشینآلات بهویژه از کشورهای پیشرفتهای چون چین و ترکیه وارد میشوند تا در صنایع مختلف کشور مانند نفت و گاز، تولید خودرو، صنایع پتروشیمی و معدن استفاده شوند.
تحریمهای بینالمللی بهویژه تحریمهای آمریکا علیه ایران، تأثیرات عمدهای بر صادرات و واردات این کشور گذاشته است. این تحریمها نه تنها بر صادرات نفت و گاز تاثیرگذار بودهاند، بلکه واردات کالاهای اساسی و مصرفی را نیز با مشکلاتی مواجه کرده است. برای مثال، مشکلات در تأمین منابع مالی و دسترسی به سیستمهای بانکی بینالمللی، واردات کالاهایی مانند تجهیزات پزشکی، دارو و مواد اولیه برای صنایع داخلی را با چالشهای زیادی روبرو کرده است. ایران بهدنبال تنوع بخشی به صادرات خود است تا بهطور فزایندهای از وابستگی به نفت کاسته شود. در سالهای اخیر، صادرات غیرنفتی ایران شامل کالاهای صنعتی و کشاورزی به کشورهای مختلف افزایش یافته است. بهویژه با توسعه همکاریهای تجاری با کشورهای چین، هند، روسیه و کشورهای آسیای میانه، ایران بهدنبال بهبود تراز تجاری خود و کاهش وابستگی به صادرات نفت است. همچنین، تلاشهایی برای توسعه بازارهای آفریقا و بازارهای منطقهای نیز در دستور کار قرار گرفته است تا این بازارها بهعنوان مقاصد جدید برای صادرات ایران شناخته شوند.