با این حال، لازم به ذکر است که عوامل انسانی نیز در بهبود و بهره‌وری زمین‌های کشاورزی در این مناطق نقش مهمی ایفا کرده‌اند، از جمله سیستم‌های آبیاری پیشرفته، فناوری‌های کشاورزی مدرن، مدیریت منابع آب و تکنیک‌های بهینه کاشت و برداشت محصولات
زمین های کشاورزی مرغوب در غرب آسیا از نظر خصوصیات خاکی، آب و هوا، توانمندی کشاورزی و سیاست‌های کشاورزی دولتی، برای تولید محصولات غذایی بهترین شرایط را فراهم می‌کنند. خاورمیانه و غرب آسیا مناطقی هستند که به علت وجود عوامل طبیعی خاص، برخی از زمین‌های کشاورزی در این مناطق به خصوص خصوصیات حاصلخیزی بالایی دارند. در خاورمیانه و غرب آسیا، انواع مختلفی از زمین‌های کشاورزی وجود دارد. از زمین‌های دشتی ماننسیاتی که برای کشاورزی مناسب هستند تا زمین‌های کشاورزی تنوع بالایی داشته باشند. این تنوع زمین‌ها امکان کشت انواع محصولات را فراهم می‌کند و به تنوع تولیدات کشاورزی در این مناطق کمک می‌کند.
وجود رودخانه‌ها و آب‌های زیرزمینی فراوان در این مناطق، منابع آبی غنی را فراهم می‌کند که می‌تواند برای آبیاری زمین‌های کشاورزی استفاده شود. رودخانه‌هایی مانند دجله و فرات در خاورمیانه، نیل و دجله در مصر، و نهر آراکس در آذربایجان شمالی از جمله منابع آبی مهم در این مناطق هستند. خاورمیانه و غرب آسیا برخوردار از آب و هوایی متنوع هستند. از مناطق بسیار خشک در بخش‌های جنوبی تا مناطقی با آب و هوای معتدل تا مرطوب در بخش‌های شمالی و ساحلی. این تنوع آب و هوا اجازه می‌دهد که در برخی از مناطق، به ویژه در مناطق ساحلی و کوهستانی، کشاورزی در طول سال ادامه داشته باشد.
در برخی مناطق خاورمیانه و غرب آسیا، خاک‌های حاصلخیزی وجود دارند که برای کشاورزی بسیار مناسب هستند. این خاک‌ها شامل خاک‌های رودخانه‌ای، خاک‌های طراحی شده برای آبادانی و خاک‌های حاصل از رسوبات دریاچه‌ها و رودخانه‌ها می‌شوند. برخی از محصولات زراعی اصلی در این مناطق، مانند گندم، جو، ذرت، سیب‌زمینی، صیفی‌جات، انگور و برنج، در شرایط آب و هوایی و خاکی این مناطق به خوبی رشد می‌کنند و برای کشاورزی بازدهی بالایی دارند.
- ترکیه به دلیل داشتن آب و هوای متنوع و خاک حاصلخیز در برخی مناطق، برای کشاورزی بسیار مناسب است. مناطقی مانند دشت‌های آناتولی و دشت بخشیشهیر در جنوب غربی ترکیه، برای کاشت محصولاتی مانند گندم، جو، سیب‌زمینی، هندوانه و زیتون بسیار مناسب هستند.
- عراق به دلیل داشتن خاک حاصلخیز و منابع آبی فراوان در برخی مناطق، برای کشاورزی مناسب است. دشت نیلوفر در جنوب عراق، به ویژه برای کاشت گندم، جو، برنج و صیفی‌جات بسیار مناسب است.
- ایران به دلیل تنوع آب و هوا و خاک‌های مختلف، شامل مناطقی با شرایط متنوع برای کشاورزی است. دشت میانرود، دشت فارس، دشت خوزستان و دشت‌های سیستان و بلوچستان، به عنوان نمونه‌هایی از مناطقی هستند که شرایط خاک و آب و هوایی مناسبی برای کشاورزی دارند.
- برخی مناطق لبنان، مانند دشت بقاع و دشت بیروت، به دلیل داشتن آب و هوای معتدل و خاک حاصلخیز، برای کاشت انواع میوه‌ها، انگور و سبزیجات مناسب هستند.
- مصر به دلیل نزدیکی به رودخانه نیل و داشتن خاک حاصلخیز، به عنوان یکی از مناطق بسیار مناسب برای کشاورزی در منطقه خاورمیانه شناخته می‌شود. دشت مصر به ویژه برای کاشت گندم، جو، سیب‌زمینی، خیار و هندوانه شهرت دارد.
- مناطقی مانند دشت آرارات در شمال غربی ارمنستان و دشت آراگاتسوتن در جنوب شرقی ارمنستان، به عنوان مناطق حاصلخیز برای کاشت گندم، جو و سیب‌زمینی شناخته می‌شوند.
- برخی مناطق آذربایجان مانند دشت نخچیوان در شمال غربی و دشت جلیل‌آباد در جنوب غربی، به عنوان مناطق مرغوب برای کشاورزی و کاشت محصولاتی مانند گندم، جو، سیب‌زمینی و صیفی‌جات شناخته می‌شوند.
- مناطقی مانند دشت کولکتی در شمال غربی گرجستان و دشت کاختی در شمال شرقی، به عنوان مناطقی با شرایط مناسب برای کشاورزی و کاشت محصولاتی مانند گندم، جو و سبزیجات شناخته می‌شوند.
خاک باید دارای ترکیبی مناسب از مواد آلی و معدنی باشد. زمینی که حاوی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و عناصر غذایی دیگر باشد، برای رشد و تکثیر گیاهان مناسب است. همچنین، ساختار خاک باید مناسب باشد، به طوری که آب و هوا به خوبی درون خاک جاذب شده و ریشه‌ها بتوانند به طور مؤثر رشد کنند. زمین باید دارای منابع آبی مناسب باشد. آب باید به میزان کافی برای رطوبت خاک و آبیاری گیاهان در دسترس باشد. همچنین، آب و هوای مناسب با دما، بارش و نور خورشید مناسب برای رشد گیاهان نیز حائز اهمیت است. زمین باید عاری از آلودگی و آلوده‌کننده‌های شیمیایی مضر باشد. استفاده از محصولات شیمیایی مضر می‌تواند به طور معکوس تأثیر منفی بر رشد و محصولیت گیاهان داشته باشد.
گیاهان برای فعالیت فتوسنتز و رشد مناسب به نور خورشید نیاز دارند. بنابراین، زمین باید دارای دسترسی به نور خورشید مناسب باشد و برخی از عوامل مانند سایه‌زدایی از ساختمان‌ها یا درختان بزرگ روی زمین تأثیر کمتری داشته باشد. زمین باید دارای سیستم زهکشی مناسب باشد تا از رطوبت زیاد و تجمع آب در خاک جلوگیری شود. زمین با زهکشی نامناسب ممکن است به علت آب‌بستگی و اشباع خاک، به طور قابل توجهی مناسبیت کشاورزی را از دست دهد. pH خاک باید در محدوده مناسبی قرار گیرد. اغلب گیاهان برای رشد به یک pH خاک خاصی نیاز دارند. pH خاک مربوط به میزان اسیدیته یا قلیاییته آن است و میزان مناسب آن بستگی به نوع محصول کشاورزی دارد.
مهمترین عوامل طبیعی که باعث حاصلخیزی زمین‌های کشاورزی در خاورمیانه و غرب آسیا می‌شوند، به صورت کلی شامل منابع آبی فراوان، آب و هوای مناسب، خاک حاصلخیز و تنوع زمین‌های کشاورزی است. با این حال، لازم به ذکر است که عوامل انسانی نیز در بهبود و بهره‌وری زمین‌های کشاورزی در این مناطق نقش مهمی ایفا کرده‌اند، از جمله سیستم‌های آبیاری پیشرفته، فناوری‌های کشاورزی مدرن، مدیریت منابع آب و تکنیک‌های بهینه کاشت و برداشت محصولات.
